Hoe kunnen we het Midden-Oosten beter gaan begrijpen? 'Wij denken vanuit Europees perspectief'

Volgens Debeuf begrepen mensen niet per se wat er gaande was in het Midden-Oosten toen de oorlog tussen Israël en Hamas uitbrak. Daarom besloot de professor om de geschiedenis van de problemen en conflicten in het Midden-Oosten op te tekenen in zijn boek Wat je moet weten om het Midden-Oosten te begrijpen.

Kwaad en extreem

Debeuf geeft toe zelf ook een verkeerd beeld te hebben gehad van de regio. "Ik dacht dat het een regio was waar mensen kwaad waren en extreme dingen gezegd werden", vertelt de professor. Toen hij in de Syrische stad Damascus ging wonen, veranderde zijn beeld. "Ik zat helemaal fout. Hoe komt het dat ik zo eenzijdig en met een vooroordeel keek?"

'Geschiedenis is belangrijk'

De aanslag van 7 oktober is volgens velen de start geweest, waarna Israël een tegenreactie gaf. "De geschiedenis die eraan voorafgaat, zoals de oorlogen in de regio, kenden mensen blijkbaar niet", verklaart Debeuf. "Daardoor was die oorlog onbegrijpelijk voor mensen." De aanslag van Hamas is natuurlijk niet "goed te keuren", voegt de professor toe. "Maar er gaan decennia aan kwaadheid aan vooraf. Als we naar een oplossing willen kijken, is die geschiedenis belangrijk."

Doel van de EU

In de Europese Unie hebben we geleerd om onze geschiedenis te vergeten, stelt Debeuf. "Dat is het doel van de EU, maar in de rest van de wereld is de geschiedenis nog springlevend." Daarbij hebben we ook onze eigen rol in de wereld achter ons gelaten.

Kolonialisme

"Zaken die vandaag mislopen zijn in zekere mate het gevolg van het kolonialisme van met name Groot-Brittannië en Frankrijk." Het kolonialisme zorgde ervoor dat regionale legers en democratieën werden verzwakt. "We zijn verbaasd als mensen ons daarop aanspreken", aldus Debeuf.

Sykes-Picotverdrag

Bovendien is het beeld van een "eeuwige strijd" in het Midden-Oosten niet juist, vertelt Debeuf. Dat is iets wat recenter is dan velen denken. In 1916 ondertekenden Groot-Brittannië en Frankrijk het Sykes-Picotverdrag, waarmee het gebied in tweeën werd gedeeld. "Het noorden was voor Frankrijk, zuiden voor Groot-Brittannië. Die grens is vandaag de grens tussen Israël en Libanon en tussen Jordanië en Syrië."

Verraad

Als de landen in de regio mee zouden helpen, zouden ze hun land terugkrijgen. Maar daar is toen niets van terechtgekomen. "Dat verraad is nog voelbaar. Het Westen vertrouwen zit er niet in, elke belofte zou het niet waard zijn", aldus Debeuf.

Europees perspectief

Waarom lukt het het Westen nog altijd niet om het Midden-Oosten beter te begrijpen? "Wij denken vanuit een Europees perspectief", stelt Debuef. Dat is natuurlijk begrijpelijk, maar betekent niet dat we niet ook vanuit een ander perspectief kunnen kijken. "Er zijn daar andere denkkaders en ze hebben een andere geschiedenis, waardoor ze anders kijken naar de afgelopen 100 jaar en de toekomst."

"We kunnen alleen samenleven en voorkomen dat er oorlogen komen als we naar die andere perspectieven kijken. Dat is niet gemakkelijk, maar wel cruciaal", meent Debeuf. Daarbij is het belangrijk om je mening on hold te zetten en niet te snel te denken dat je het wel weet, aldus de professor. "Sta open en luister. Dat is belangrijk om iets te kunnen begrijpen."