Amerika verandert in rap tempo, maar 'Trump-stemmers leven in het land dat ze gehoopt hadden'

Wie even niet oplet, mist allerlei ontwikkelingen in Amerika. De Vries, die onlangs is gestopt als VS-correspondent bij de NOS, houdt alles nauwlettend in de gaten. Ook bij de Noorderburen van de Amerikanen vinden er in een sneltreinvaart veranderingen plaats. Premier Justin Trudeau kondigde zijn aftreden aan en inmiddels heeft de Liberale Partij een nieuwe frontman gekozen, die gelijk ook de premier is van Canada.

Nieuwe Canadese premier

"Heel opvallend", vindt De Vries van de keuze voor Mark Carney, de nieuwe Canadese premier. Carney is voorzitter geweest van zowel de Bank of England als de Bank of Canada en heeft de regering in "woelige tijden" geholpen, maar is geen doorgewinterde politicus. "Hij weet met tumultueuze tijden om te gaan", stelt De Vries. "Dat is misschien ook wel nodig voor een premier in Canada op dit moment, door de suggesties van Trump dat ze de 51ste staat moeten worden en de importheffingen. Een financiële man aan de top is dan misschien wel handig."

Carney is dan ook het "tegenovergestelde van" Trudeau, meent De Vries. "Maar dat is misschien ook wel nodig met Trump." Trudeau's populariteit nam geleidelijk af, maar door hoe hij zich heeft opgesteld tegenover Trump levert hem juist weer sympathie op.

Oekraïne

De Vries zit dan niet meer in de VS, maar heeft "het gevoel dat het hier veel meer leeft en hier meer bezorgdheid is en men aan de slag moet dan in de VS." Een goed voorbeeld daarvan is volgens de oud-correspondent de oorlog in Oekraïne. "Het voelt daadwerkelijk verder weg als je in de VS bent. Daarom vinden ze het onzin dat er zoveel geld naar die oorlog moet gaan. Ze zien het nut er minder van in dan hier."

Waar er eerst een meerderheid was die helemaal achter de steun voor Oekraïne stond, is dat inmiddels wel anders. "Amerika zou zich te erg mengen in de wereld. Waarom kijkt de wereld zo naar ons voor steun? We willen meer voor onszelf, voor mensen die het niet zo goed hebben", is volgens De Vries het heersende sentiment op het moment. "Dat komt misschien doordat Trumps mensen een megafoon hebben gekregen."

Harde afbouw

Trump-stemmers vinden deze "harde afbouw" juist "prettig", zegt De Vries. "Hij doet wat hij beloofd heeft." De oud-correspondent ziet dat Amerika nog altijd "enorm verscheurd" en "gesegregeerd" is. "Dat bindweefsel is aan het eroderen, mensen trekken zich terug." Het huidige beleid zorgt wat dat betreft dan ook voor nog meer verdeling.

Schuilhouden

Het nieuwe migrantenbeleid jaagt schrik aan. "Mensen houden zich schuil op zolders in dit vrije land, omdat ICE jacht maakt op mensen", aldus De Vries. Tegelijkertijd doet iedereen dat "op hun eigen manier", meent de oud-correspondent. Trumps aanhangers zijn daarentegen wel tevreden. "De Trump-stemmers leven in het land dat ze gehoopt hadden."

Dat land is niet zoals het Amerika van de jaren 50, maar gaat terug naar de tijd van president William McKinley aan het einde van de 19e eeuw. McKinley eigende de Filipijnen en Hawaii toe, vergelijkbaar met hoe Trump praat over Canada en Groenland, aldus De Vries. "Economie op nummer één, immigratie nummer twee."

Economisch moeilijke tijd

Maar laat het nou net niet zo goed gaan met de Amerikaanse economie op het moment. Zo stijgen zowel de werkloosheidscijfers als de inflatie. Volgens De Vries hebben Trump-stemmers er begrip voor dat het een "moeilijke tijd" is. "Alles komt door Trump op losse schroeven te staan, daar moeten we even doorheen. Maar daarna wordt het allemaal beter. Dat sentiment leeft nu."

Democraten

Aan de andere kant heb je de Democraten, die volgens De Vries "terneergeslagen en angstig" zijn. "Ze hadden allang een organisatie moeten hebben voor het geval dat Trump zou winnen. Daar hebben ze geen rekening mee gehouden." De Amerikaanse burgers komen echter wel in beweging en protesteren tegen bepaald beleid van Trump.

Flooding the zone

Voor die protestbeweging is "weinig aandacht" in de VS, valt De Vries op. "Je ziet het niet in het nieuws, omdat mens bezig is met wat Trump aan het doen is. Het is flooding the zone, dat doet hij expres. Protesten krijgen geen aandacht omdat we alleen bezig zijn met wat hij zegt. Dat is opzettelijk."

Om die protesten op de kaart te zetten, moet er een "grote beweging" en nieuwe kartrekker komen, vermoedt De Vries. "Het zou kunnen gaan komen als radicale beslissingen van Trump werkelijkheid worden."

Strategisch denken

"Ik zou niet bij voorbaat alles wat Trump doet afschrijven als slecht, gestoord of extreem", gaat De Vries verder. "Zijn strategische denken moeten we niet direct afschrijven als slecht." De oud-correspondent haalt Trumps standpunten over de NAVO aan als voorbeeld van waar de president "gelijk" over had.

"Amerika gaat op de achterbank zitten en we zullen het zelf moeten gaan oplossen. Dat dringt nu meer door. Daar heeft de VS misschien ook wel een punt. We moeten ons verdedigen tegen machtsblokken zoals China, Rusland en de VS", concludeert De Vries.