Nog geen witte rook voor staakt-het-vuren Israël en Palestina: 'Humanitaire ramp is evident'

Zolang er wordt onderhandeld is er nog hoop, volgens historicus Wallet. "Maar de 'blame game' is nu al aan de gang."

'Blame game'

"Zowel de Israëliërs als Hamas zijn al bezig om te zeggen dat de ander verantwoordelijk is voor het mislukken van deze deal", zegt Wallet. "Deze staakt-het-vuren-deal is de kans om door te pakken." De historicus vertelt dat er van vele kanten wordt geschreeuwd om door te zetten. "Dit is misschien de laatste kans om verdere escalatie te voorkomen."

7 oktober

Wanneer wordt er een grens bereikt? "De humanitaire ramp is evident." Wallet benoemt 7 oktober 2023, toen geweld in Israël en de Gazastrook escaleerde. De mensen die op die dag gegijzeld werden, waren met name veel linkse Israëliërs, waaronder veel vredesactivisten. "De Israëlische samenleving was daarvoor al een gespleten samenleving, met name tussen links en rechts, maar er is sindsdien een nog grotere kloof ontstaan. Het leidt tot grote internationale ophef."

Sinds deze datum zijn de Europese Unie en Amerika twee lijnen gaan volgen, stelt Wallet. "Aan de ene kant een lijn van steun en aan de andere kant het benoemen van wat er misgaat in Israël en daar sancties op zetten. Er wordt zelfs gesproken van het sanctioneren van twee Israëlische ministers." De historicus bestempelt dit als heel grote stappen in het internationale politieke verkeer.

Eén grote oorlog

Wanneer je naar de krantenkoppen kijkt, lijken het twee losse conflicten. Maar je moet voortdurend uitzoomen, stelt Wallet. "Uiteindelijk zijn het de lange termijn overwegingen voor de grotere geopolitieke belangen, waarbij je op twee niveaus moet kijken."

Volgens Wallet zien we twee losse oorlogen, maar zijn ze op groter niveau met elkaar verbonden. "Dat heeft te maken met het grotere conflict tussen Israël, Saoedi-Arabië, Jordanië en de Verenigde Arabische Emiraten, die aan de kant van Amerika staan. En aan de andere kant is er de as van het verzet, zoals zij zichzelf noemen, bestaande uit onder anderen: Iran, Syrië, Hezbollah, Hamas, Islamitische Jihad en daar zit ook Rusland weer in."

Volgens Wallet heeft Rusland Iran nodig en zit zijzelf met troepen in Syrië, waardoor zij niet alleen in het Oekraïne-conflict tegenover elkaar staan, maar ook in dit conflict betrokken worden.

Poetins rol

"Hij wil dat de grip van Amerika op het Midden-Oosten overeind blijft staan", stelt de historicus. "Hij heeft geen macht om het te forceren, maar wil het wel verstoren." Daarnaast wil Poetin de focus bij Oekraïne wegnemen. "Rondom 7 oktober kon hij doen wat hij wilde, omdat iedereen naar het Midden-Oosten keek."

"Poetin heeft belang bij chaos in het Midden-Oosten." De Palestijnse president Abas bezocht onlangs de Russische president. Of Poetin aan de kant van Hamas staat, is niet zomaar te stellen. "Wel ziet Poetin zichzelf als voorvechter voor de Palestijnse zaak. Rusland heeft Hamas, in tegenstelling tot de Europese Unie en Verenigde Staten, nooit als terreurorganisatie gekenmerkt."

VN-vredesmacht

Of er een mogelijkheid is voor een VN-vredesmacht om de grens tussen Gaza en Egypte te bewaken? Volgens de historicus zijn er wel dergelijke plannen die een optie zouden kunnen zijn. "Maar er zit enorm veel spanning tussen Israël en de Verenigde Naties. Saoedi-Arabië, Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten zijn toch bondgenoten van Israël. En zouden in dit geval eerder vertrouwd worden dan de VN."