Wat als de Italiaanse premier Meloni de Europese teugels in handen neemt? 'Ze is een machtspoliticus'

Meloni staat niet bepaald bekend om haar pro-Europese standpunten. In tegendeel zelfs, in campagnetijd was ze vooral anti-EU. Maar Meloni is een "machtspoliticus", vertelt Weststeijn, die weet waar de macht ligt. En dat is in Brussel. Bovendien zijn Italië en de EU met elkaar verweven en hebben elkaar dus ook nodig. Kan Meloni de relatie met de VS dan herstellen?

Conservatief

Als tiener was Meloni al lid van een fascistische jeugdvereniging, maar is inmiddels meer naar centrum opgeschoven. Tegelijkertijd heeft ze "sterke autoritaire, conservatieve" uitlatingen gedaan. "Binnen Italië is ze radicaal-rechtser dan daarbuiten. Internationaal probeert ze op te schuiven naar de andere Europese leiders", aldus Weststeijn.

Migratie

Die pragmatische houding zou Meloni nog een streepje voor kunnen geven op andere Europese leiders als Macron, Merz en Starmer. Haar Tunesië-deal om minder bootvluchtelingen Italië binnen te laten, kan haar samenwerking met de andere machten in Europa ook nog eens versterken, denkt Weststeijn. Maar op arbeidsmigratie heeft de Italiaanse premier juist de poort opengezet. Grote bedrijven vragen namelijk om goedkope arbeidskrachten en die bedrijven wil Meloni te vriend houden.

Verenigde Staten

Trump en Musk zijn groot fan van de conservatieve Meloni, maar de premier weet niet hoe ze zich moet verhouden tot de meest recente ontwikkelingen. "Die importtarieven zijn voor Italië funest. Meloni gooit haar eigen glazen in als ze helemaal achter Trump gaat staan", zegt Weststeijn. En dat terwijl ze eerst een "brugfunctie" had tussen de EU en de VS.

Macron

Meloni zal zich op den duur "moeten afkeren" van de VS, stelt Weststeijn. "Ze zien haar als pion in het Europese verband." Maar de machthebbers zitten in de EU in Parijs, Brussel en Berlijn. Met de Franse president Macron kan ze het echter minder goed vinden. "Italië kent al langer een scepsis tot de Franse houding. Ze hebben meer met de Duitsers."

Duitsland

De haglenieuwe bondskanselier Friedrich Merz zou Meloni meer toenadering bij kunnen zoeken. "Ideologisch gezien past ze in die christendemocratische hoek. Ze zou ook door één deur kunnen met Merz", vertelt Weststeijn.

Verenigd Koninkrijk

"Italië is in potentie een machtig land, in de praktijk valt dat mee", meldt Weststeijn. Het Verenigd Koninkrijk lijkt ondanks de Brexit juist weer meer richting de EU te bewegen. "Meloni dreigt minder belangrijk te worden."

De kans dat Meloni dus de Europese teugels in handen neemt, is klein. Ook omdat de Italianen geen fan zijn van de militarisering van de EU en een "sterk pacifistische traditie" kennen. Geld naar defensie en troepen naar Oekraïne zou Meloni dan ook niet in dank worden afgenomen. "Ze moet afstand gaan nemen van wat er in Brussel, Parijs en Berlijn wordt besproken. Ze zal zich dan terugtrekken, in de hoop op nationaal niveau haar macht te behouden."