Er wordt te veel 'Den Haagje' gespeeld bij gemeenteraden: 'Strijd wordt gevoed door rancune'

Na acht jaar als raadslid en zes jaar als wethouder houdt Mulder het voor gezien bij de gemeente Renkum. Mulder erkent dat "strijd" ook wel een beetje bij het vak hoort. "Maar wat ik de afgelopen twee jaar zeker wel heb zien veranderen, is dat die strijd veel vaker wordt gevoed door rancune en dat mensen niet meer naar elkaar willen luisteren."

'Steeds meer verantwoordelijkheden'

Mulder vermoedt dat raadsleden kijken naar het "grotere podium", oftewel de politici in Den Haag. "En wat ook niet helpt is dat de lokale democratie steeds meer een uitvoeringsloket is geworden van de Rijksoverheid. We hebben steeds meer verantwoordelijkheden."

Gedeeltelijk oplossen

"Geluiden over een onprettige sfeer in de lokale politiek zijn ons niet vreemd", reageert Hanneke Willemstein, voorzitter van de Vereniging van Raadsleden en zelf raadslid in Alphen-Chaam. "Zolang niet elk raadslid het belang van sociale veiligheid en onderlinge omgangsvormen inziet, kun je het maar gedeeltelijk oplossen."

Slecht voorbeeld

Ook Willemstein denkt dat Den Haag het slechte voorbeeld geeft aan raadsleden. "Hoe slechter de omgangsvormen daar zijn, hoe meer dat we dat terugzien in de gemeente." Volgens Mulder heeft de verruwing van de lokale politiek ook haar weerslag op het debat in de gemeente. "Dan ga je je terugtrekken achter regels en procedures, die dan uiteindelijk een echt debat ook in de weg zitten. Dus dat houdt elkaar in stand of het versterkt elkaar zelfs."

Gekissebis

Willemstein gelooft wel dat de meeste mensen de politiek ingaan met de juiste drijfveren. "Maar zolang je bezig bent met politiek geneuzel, gekissebis of hoe je het noemen wilt, ben je vooral niet bezig met wat je wel graag zou willen doen. Dat is namelijk besluiten nemen." Dat het debat tegenwoordig persoonlijk wordt gemaakt, is volgens Willemstein het grootste issue.

Burgemeesterrol

"De rol van de burgemeester daarin is hoeder van de lokale democratie", stelt Willemstein. Dat moet iemand zijn die gezag uitstraalt, omgangsvormen adresseert en een-op-een contact heeft met raadsleden. Mulder denkt daar anders over. "Je moet mensen hebben die zeggen: zo gaan we niet met elkaar om. Dat kun je volgens mij trainen."

Oplossingen

Wat stelt Mulder dan voor? "Je zou meer tijd als raad kunnen investeren in hoe je met elkaar spreekt", zegt de wethouder. "Ik denk dat het ook heel erg helpt als raadsleden meer zeggenschap krijgen. Dus dat Den Haag gemeenten meer ruimte geeft om eigen beleid te maken, zodat het ook interessant wordt om raadslid te worden voor de inhoud. En ik denk dat het ook zou helpen om bijvoorbeeld de financiering van lokale partijen goed te regelen."