'Als je een oorlog wil winnen, zijn geschiedenisdocenten belangrijker dan wapens'

Beatrice de Graaf gaat theaters langs om mensen uit te leggen hoe Poetin radicaliseerde en van Rusland weer een groots en machtig land wil maken. Hij gebruikt hierbij de geschiedenis als wapen, zegt ze. "Poetin heeft niet alleen heel veel geïnvesteerd in wapens en raketten, maar hij heeft ook een eigen geschiedenisboek uitgebracht. En dat is nu verplicht op scholen."

De historicus memoreert een uitspraak van Poetin in het interview met de Amerikaanse presentator Tucker Carlson, waar Poetin veel over de geschiedenis praatte. "Hij zei: als je een oorlog wil winnen, zijn geschiedenisdocenten belangrijker dan wapens. Ze zijn een metaforisch wapen."

Poetin weet heel veel van de geschiedenis, zo liet hij zien bij Carlson. Zijn versie is een verhaal van 'Russische grootsheid. De rook en zwavel spatten er vanaf', zegt De Graaf. Gelooft Poetin dat verhaal echt? "Dat doet er niet toe. Hij is bereid er 300.000 soldaten voor op het hakblok te leggen. Hij lééft ernaar."

Sneuvelbereidheid

In Nederland ontbreekt grotendeels een nationaal verhaal, denkt De Graaf. "Toen politieke partijen in 2022 een dienstjaar wilden introduceren (aan het begin van de oorlog in Oekraïne, red.), zeiden mensen: hah hah, als ik moet vechten, dan vlucht ik liever. De sneuvelbereidheid is hier echt laag." Inmiddels is het wel hoger, zegt ze. "Mensen denken dat er nu wel iets op het spel staat."

Presentator David Boogerd herinnert zich een gesprek dat hij had met toenmalig Minister van Defensie Kajsa Ollongren (D66), die in de podcast opriep dat mensen zich moesten melden bij Defensie. "Daar werd toch heel veel nadruk gelegd op carrièrekansen en avontuur. Heel individualistisch."