Is er een toekomst voor festivals na de btw-verhoging? 'Kabinet gooit eigen glazen in'

"De btw gaat met 12 procent omhoog, maar de subsidies groeien niet mee", zegt Mariska Berrevoets, festivaldirecteur van Grasnapolsky. "Als stichting hebben we geen investeerders achter ons. We hebben geen buffer, zeker niet na afgelopen coronajaren. Het zijn al heel heftige jaren geweest."

Duurder op den duur

Berrevoets vertelt dat Grasnapolsky de ticketprijs niet omhoog wil gooien en dat de rekensom, met inflatie en btw eroverheen, al snel resulteert in verlies. "Dat gaat niet, dan moet je je concept helemaal omgooien en opnieuw opzetten."

Down the Rabbit Hole-directeur Koffeman ziet de problematiek ook op zijn grootschalige festival. "Er is een grote prijsstijging in onze kosten en daardoor ook in de ticketprijs." De prijs voor een Down the Rabbit Hole-ticket schoot van 180 euro in 2019 naar 280 euro het afgelopen jaar.

Wel raakte het festival op de Groene Heuvels bij Nijmegen alsnog binnen één uur uitverkochte. "Dat is natuurlijk luxe, maar laat ook zien dat de markt er wél is. De vraag is wel altijd hoe toegankelijk je kan blijven en wat een festival waard is voor mensen."

'Wat bandjes boeken'

"Met alleen wat maar wat bandjes boeken ben je er niet", stelt Berend Schans, de directeur van brancheorganisatie (VNPF). "Je moet jezelf onmisbaar binnen de markt maken door niet alleen muziek te brengen, maar er ook een echte beleving van te maken."

Waarop Koffeman reageert: "Uiteindelijk ben je 90 uur op het terrein en van die tijd sta je niet alleen maar vooraan bij een artiest te kijken. Een groot deel daarvan is ook een sociaal aspect. Het begint niet bij de artiest, maar bij de sfeer. Maar uiteindelijk is de artiest wél het onderscheidende element."

Opkomend talent

Bij Festival Grasnapolsky staat het ontdekken en een podium bieden aan nieuw talent centraal. Zo traden er al enkele landelijk bekenden op, die destijds nog aan het begin van hun carrière stonden, zoals Froukje, Goldband en S10.

Al vele festivals van dit formaat zijn gesneuveld door de prijsverhogingen. "Daarin denk ik dat Grasnapolsky, binnen de keten, een belangrijk element heeft voor opkomend talent", zegt Berrevoets. "Zij moeten ergens hun eerste shows kunnen doen."

Politiek econoom, en daarnaast ook bandlid, Ron Stoop vertelt dat veel bands beginnen met het spelen in kroegen voor een paar tientjes en bier en dan doorstromen naar lokale clubs. Gevolgd door het spelen op dit soort festivals, voordat zij doorstromen naar de grotere festivals zoals Best Kept Secret en Down the Rabbit Hole. "Festivals zijn zeer essentieel in het ecosysteem. Als deze schakel verdwijnt, is het heel moeilijk voor artiesten om op een gegeven moment je brood ermee te verdienen", zegt Stoop.

Eigen glazen ingooien

De organisatie van Down the Rabbit Hole onderzocht in Beuningen en Wijchen, de omliggende gemeentes van het festivalterrein, wat de economische gevolgen van het festival, waar 45 duizend mensen naartoe komen, zijn. "Dat lag rond de 21,7 miljoen euro. Dat betekent dat daar al ongeveer 300 euro per inwoner wordt vergaard doordat wij daar iets organiseren. Ik denk dat er aan dat soort zaken voorbij wordt gegaan."

Volgens Koffeman leidt de btw-verhoging tot een hogere drempel voor mensen om een kaartje te kopen. "Ik denk dat in die zin dit kabinet haar eigen glazen ingooit. Het lijkt misschien alsof het hoger ergens op heffen meer binnenhaalt, maar dit gaat tot iets anders leiden."