Europese Commissie voor de rechter: wat mag je als groen bestempelen en wat niet?

Europa heeft voor financiële instellingen als banken en pensioenfondsen een lijst gemaakt met geverifieerde groene investeringen, de EU Taxonomy. "Europa wil natuurlijk dat er meer geld gaat naar echte klimaatoplossingen, en daarom hebben ze een lijst gemaakt", legt Schellekens uit. "Zo willen ze transparantie en richting geven aan pensioenfondsen en banken. Zo weten zij welke activiteiten groen zijn en welke niet."

Schone lijst

De EU Taxonomy blijkt succesvol, want de afgelopen anderhalf jaar is voor meer dan 400 miljard euro geïnvesteerd in groene activiteiten op de lijst. Volgens Schellekens is het van belang dat de lijst 'puur en schoon' blijft, zodat alleen echte klimaatoplossingen erop staan.

Want daar gaat volgens Schellekens nu mis. Elk jaar wordt de lijst uitgebreid. Zo is er een nieuw pakket met criteria, waar ook treinen en elektrisch auto's op staan, opgenomen in de Taxonomy. Daarin staat ook een gedeelte over elektrisch of waterstof vliegen. "Daar hebben lobbyisten slim gespeeld door fossiele vliegtuigen en schepen ook op de lijst te zetten. Die schepen en vliegtuigen zijn weliswaar een beetje minder vervuilend, maar dan hebben we het over 1,5%. Zij hebben het op de lijst gekregen als duurzame investering."

Zwakke criteria

Hoe de fossiele schepen en vliegtuigen precies op de lijst zijn gekomen is niet met zekerheid te zeggen. Maar volgens Schellekens is de richtlijn voor een duurzaam vliegtuig zeer zwak. "Ongeveer 90% van de Airbusvliegtuigen voldoet in potentie nu al aan de richtlijn en kan een duurzaamheidsstempel krijgen. Eigenlijk financieren we nu de vervanging van een vloot van een luchtvaartmaatschappij, onder de noemer groen. Dat leidt geld weg van echte klimaatoplossingen."

Volgens Schellekens gaat nu geld dat bedoeld is voor duurzaamheid naar fossiele activiteiten. "Elke euro die we als duurzaam investeren in een vervuilend schip of vliegtuig, kan niet gaan naar echte oplossingen zoals warmtepompen of de uitbreiding van het treinstelsel. Het geld gaat niet naar de echte oplossing."

Wanneer groen?

Maar wanneer mag iets het label 'groen' krijgen? Schellekens is er duidelijk over: "We moeten naar een fossielvrije toekomst. Zolang een vliegtuig op fossiel vliegt, dan is het gewoon niet duurzaam."

Met de rechtszaak hoopt Schellekens dat de Europese Commissie gaat inzien dat de criteria, specifiek voor fossiele schepen en vliegtuigen, niet in lijn zijn met de klimaatdoelstellingen. Maar het liefst ziet Schellekens dat dit via de politieke weg opgelost wordt. "Ik hoop dat de nieuwe Eurocommissaris dit in gaat zien en actie gaat ondernemen."