Binnenland
KRO-NCRV

Chemische industrie dreigt uit Nederland te verdwijnen: 'Gaat verkeerde kant op, werkt als dominosteentje'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Chemische industrie dreigt uit Nederland te verdwijnen: 'Gaat verkeerde kant op, werkt als dominosteentje'

Twee chemiebedrijven sluiten hun deuren in de Rotterdamse haven, waardoor zo'n 300 mensen hun banen verliezen. Het is niet de eerste keer dat de chemische industrie de noodklok luidt over hoge energieprijzen, een overvol elektriciteitsnet en milieu- en klimaateisen. De bedrijven geven aan te moeten vertrekken als de overheid niets doet. "Het gaat de verkeerde kant op en er moet iets gebeuren", zegt Albert-Jan Swart, sectoreconoom van ABN AMRO, bij Spraakmakers.

Video niet beschikbaar

LyondellBasell en Tronox, zoals de bedrijven heten, melden dat ze in Nederland niet concurrerend kunnen werken. En dat terwijl de chemische industrie betrokken is bij zo'n 95 procent van alle producten om ons heen, van shampoo tot defensieonderdelen. De afgelopen vijf jaar is die productie al met 15 tot 20 procent afgenomen, aldus Swart. "Dit soort sectoren moeten behouden worden."

China en de VS

En dat heeft er vooral mee te maken dat we niet afhankelijk moeten worden van de industrieën in China en de Verenigde Staten, meldt Swart. "De bedrijven gaan niet per se naar andere Europese landen." Ook al zijn daar de energie- en netbeheerskosten lager dan in Nederland, zijn de kosten nog weer lager in Amerika en China. "Gewoon importeren zorgt er niet voor dat die vervuiling er niet komt."

Klimaatbeleid

In Europa wordt dan weer wel heel erg ingezet op klimaatbeleid en daarom zou de chemische industrie in Europa behouden moeten worden, om zo innovatie te stimuleren. Bovendien zijn al die industrieën met elkaar verweven. "Het is een geheel en dat moet je niet kapotmaken", zegt Swart.

Nienke Homan, voorzitter van de Vereniging Nederlandse Chemische Industrie, stelt dat Nederland een sterke positie heeft. "We hebben enorm veel kennis, weten veel van moleculen." Ook Homan vreest dat het verliezen van de chemische industrie zal werken als een "dominosteentje", waardoor ook andere industrieën het zwaar zullen krijgen.

Circulaire economie

Europa's positie in de wereldpolitiek wordt ook versterkt door een goede industrie. "Dat is belangrijk in deze tijden", aldus Homan. Daarbij moeten de nettarieven naar beneden, om zo de concurrentiepositie te versterken. "Als je een circulaire economie wil organiseren met strategische onafhankelijkheid, gaat dat over Europa en Nederland. Die industrie moet dus hier blijven."

"We hebben een heel efficiënte industrie die in clusters georganiseerd is. Het is ook een industrie die niet alleen producten maakt, maar ook een grote bijdrage levert aan innovatie", stelt Hans Grünfeld, directeur van VEMW. Andy Palmen, directeur van Greenpeace, denkt er ander over. "We zijn niet blij als bedrijven naar het buitenland gaan, maar het is onvermijdelijk als je geen groene energiepolitiek wil bedrijven in Nederland."

Puinhoop

"De energietransitie stokt, evenals de verduurzaming. We maken er een puinhoop van en dan krijg je dit", gaat Palmen verder. "We moeten zo snel mogelijk goede alternatieven krijgen met verduurzaming. Als dat spaak loopt, krijg je het niet voor elkaar."

Beller Nico Hokke heeft 28 jaar in de chemische industrie gewerkt en is zijn baan verloren. "Ik denk dat de industrie zoals die nu is helemaal verdwijnt. Het is een dominosteentje en de rest gaat ook omvallen", vreest Hokke. Luisteraar Berend Moltmaker denkt dat het ons "kennisland" verstierd wordt. "Wat er nu aan de hand is, is dat we onze energietransitie twintig jaar te laat gestart zijn en daarom nu achterlopen."

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie