Is de oorlog in Oekraïne Europa's 9/11?

''Je kunt zeker stellen dat deze oorlog voor Europa is, wat 9/11 was voor de VS. Dat vind ik helemaal niet overdreven'', zegt historicus en Europa-deskundige Mathieu Segers, van de Maastricht University, verwijzend naar de aanslagen op de Twin Towers in 2001. ''Natuurlijk zijn er ook grote verschillen. Zo komt de oorlog in Oekraïne veel minder onverwacht. Want sinds de oorlog in Georgië van 2008 en zeker na de annexatie van de Krim in 2014 kon je dit eigenlijk al aan zien komen. Er zijn genoeg signalen geweest voor de Europese Unie en landen als Polen hebben hier ook al voor gewaarschuwd.''

Groter dan 9/11

Segers denkt dat de schok voor de EU op termijn zelfs nog groter zal zijn dan 9/11 voor de VS: ''Het is op zoveel manieren ingrijpend. Je ziet nu veel Europese eensgezindheid, maar het is zeer de vraag hoelang dat duurt. Er komt heel veel op Europa af: schaarste, vluchtelingen, defensie. Deze oorlog en het antwoord op de vraag hoe wij Poetin kunnen weerstaan zal grote offers van ons vragen.''

De schok gaat volgens hem ook gepaard met schaamte: “Dat zie je vooral in Duitsland. Daar weten ze heel goed dat ze te laat reageren op Rusland. Die enorme ommezwaai van de Duitse politiek, de enorme investeringen in defensie, hangen ook samen met het schuldbesef dat men dit had moeten zien aankomen. Maar Duitsland is toch doorgegaan op de weg van de 'comfortabele oligarchenfeestjes'. Zo noem ik dat hele idee om door wederzijdse economische onafhankelijkheid Poetin rustig te kunnen houden. Van die gedachte is helemaal niets meer over.”

Volgens Segers verandert de EU nu al snel op bijvoorbeeld het gebied van defensie en energie. En, nog belangrijker, de oorlog laat zien dat de Verenigde Naties niet in staat zijn effectief te bemiddelen in een conflict. Dat onderstreept de waarde van de Europese Unie: ''De EU is nu het laatste grote internationale bastion waar de-escalatie nog kan plaatsvinden. Lacherig doen om de lange telefoongesprekken tussen Macron en Poetin is daarom volkomen misplaatst. Het is heel belangrijk dat de EU een platform biedt voor bemiddeling. Anders kom je terecht in de wereld van 'hard power' en invloedssferen. En dat is precies wat Poetin wil, want in die machtswereld is hij slimmer en verliezen wij het spel hem.''