Het gaat niet goed met onze nationale vogel: 'Hij is voortdurend op de vlucht'

"Het is een vogel met een heel eigen karakter die past bij Nederland. Het is een vogel met een hele mooie roep, hij zegt zijn naam. Het is ook een vogel met een heel duidelijk verhaal. Hij leeft in de weilanden, in de polders. Maar het gaat niet goed met hem", stelt Smit.

Steeds minder succesvol

"Die grutto zit vooral in Afrika en komt naar Nederland om in de weilanden te broeden. Van de hele wereldpopulatie grutto's broedt meer dan 75 procent in Nederland. Maar de grutto's die hier broeden zijn steeds minder succesvol. In de jaren zestig van de vorige eeuw zaten er nog 100.000 broedparen, inmiddels is dat gezakt tot onder de 30.000. Dus meer dan driekwart afname in nog geen zeventig jaar", zegt Smit.

"Dat ligt in Nederland aan een aantal factoren. Vooral dat het land heel erg veranderd is. We gaan door onder andere klimaatverandering steeds vroeger maaien, het wordt droger, er zijn steeds meer roofdieren. Maar er is ook een buitenlandverhaal. Die grutto gaat helemaal naar Afrika om daar te overwinteren. Daar wordt die geconfronteerd met de rijstboeren, want hij eet hun oogst op. Dus hij wordt daar vervloekt. Hij wordt achterna gezeten door jongens met katapulten om ze maar weg te jagen."

Op de vlucht

"Er is nog meer aan de hand. Hij vliegt helemaal naar Europa, dat doet hij even in twee dagen. Dan komt die in Portugal op een plek waar een vliegveld wordt aangelegd. En vervolgens de problemen in Nederland. Dus hij moet steeds verder opschuiven. Die vogel is eigenlijk voortdurend op de vlucht", aldus Smit.

"Er is nu een ondersoort van de grutto, die gaat steeds noordelijker. Met name in IJsland is de populatie heel sterk aan het groeien. Daar worden de moerassen ontgonnen omdat het klimaat er steeds gunstiger wordt. Het kan best zijn dat over een paar honderd jaar de grutto de nationale vogel van IJsland is."