Vicepresident Raad van State: 'Asielbeleidscrisis niet zomaar allesomvattend als een crisis zien'

Demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asielzaken) zei eerder dat het alleen in uitzonderlijke gevallen zoals oorlog of watersnood mogelijk is om een crisis uit te roepen. Daarbij leunde hij op een advies van de Raad van State over de spreidingswet. De Graaf, voorzitter van de Afdeling advisering bij de RvS, wil verder niet over het mogelijke besluit van het nieuwe kabinet uitweiden.

"We hebben geadviseerd over de spreidingswet en daar hebben we een aantal verstandige dingen gezegd, vind ik", zegt hij. Maar "de vraag of er sprake is van een asielcrisis moet in de eerste plaats door de politiek worden beantwoord. Als dat leidt tot wetsvoorstellen, zullen we daarover oordelen. Daar wil ik nog niet op vooruitlopen".

Wat er precies moet gebeuren op het gebied van asiel, "is aan de politiek", benadrukt de vicevoorzitter van de Raad van State.

Afdeling bestuursrechtspraak

In het hoofdlijnenakkoord schrijven PVV, VVD, NSC en BBB ook dat de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State wordt verzelfstandigd, om de onafhankelijkheid te waarborgen. De Graaf plaatst zijn vraagtekens bij dat idee. "We gaan met de nieuwe bewindslieden van Binnenlandse Zaken en Justitie graag in gesprek over wat dat precies betekent."

Volgens De Graaf kan het "een range aan mogelijkheden inhouden", variërend van 'een hekje' tussen de afdelingen "tot een hele omvorming van de bestuursrechtspraak in het geheel. Ik hoop dat we er vooral heel weinig tijd, energie en menskracht aan hoeven te verliezen, want er zijn belangrijke dingen in het land te doen, bijvoorbeeld goeie bestuursrechtspraak en goede advisering".

'Wie zit daar precies op te wachten?'

De Graaf vindt het voorstel "niet per se een heel goed idee en niet per se nodig", zegt hij. Volgens de vicepresident is de onafhankelijkheid nu al gewaarborgd. "Het gaat om de onafhankelijkheid van de bestuursrechtspraak. Die vind ik ook cruciaal. Daarom is bijvoorbeeld nu al lang in de Wet op de Raad van State geregeld dat alleen de leden die in de afdeling bestuursrechtspraak zijn benoemd, mogen rechtspreken en andere zich daar niet mee mogen bemoeien. Dat geldt ook voor mij. Het is allang geregeld."

Hij gaat verder: "Moet je zorgen dat benoemingsprocedures nog net iets anders zijn? Moet je zorgen dat de vicepresident, die verantwoordelijk is voor het geheel van de Raad van State, ook niet meer als functionele autoriteit zou mogen functioneren, om bijvoorbeeld een schorsing op te leggen? Dat kun je allemaal zo regelen, dat is geen enkel probleem. Maar ga je verder en haal je de afdeling bestuursrechtspraak helemaal uit de Raad van State en voeg je het toe aan de rechterlijke macht, dan haal je heel veel overhoop. Dan is de vraag: wie zit daar precies op te wachten?"

Maar "de politiek mag beslissen over de wetgeving. Ik mag erover adviseren", aldus De Graaf.