Twee radicaal andere wereldbeelden: kun je vrienden blijven?

Verschillende wereldbeelden

Wat als een goede vriend een wereldbeeld ontwikkelt dat radicaal tegenover het jouwe staat? Bregt (26) en Gijs (25) zijn middelbare school vrienden en jeugdliefdes. Sinds Gijs twee jaar geleden Rooms Katholiek en conservatief rechts werd, staat die band onder druk. Is de afstand nog te overbruggen?

"Ik bid voor de bekering, ook van jou."

"Ja? Ook expliciet? Zo: ‘ik hoop dat Bregt zich bekeerd’?"

"Ja tuurlijk, dat hoop ik ook. Ik wil je in de hemel. Ik wil in de hemel met je dansen."

Als je aan mensen vraagt wat ze zouden zeggen als hun eerste grote liefde hen nu ten huwelijk zou vragen, antwoorden de meeste mensen ‘ja’. Bregt dacht ook altijd dat ze op deze vraag volmondig ‘ja’ zou antwoorden, maar sinds een tijdje heeft deze vraag een totaal andere lading gekregen. Op haar zestiende werd ze halsoverkop verliefd op haar beste vriend Gijs. Ze zijn inmiddels al jaren vrienden, maar de afgelopen tijd is de band onder druk komen te staan.

Radicaal tegenover elkaar staan

Twee jaar geleden (na intensief onderzoek naar alle verschillende richtingen en stromingen) bekeerde Gijs zich tot het Rooms Katholicisme. En zijn politieke voorkeur heeft een keiharde zwiep naar rechts gemaakt. Bregt werkt in de theatersector, is feminist en activist. Waar ze elkaar eerst konden vinden in veel van hun overtuigingen, lijken ze ineens radicaal tegenover elkaar te staan:

"Het is voor mij persoonlijk meer een soort sluimerend gevoel constant gebombardeerd te worden met bepaalde boodschappen. Bijvoorbeeld vieren dat er minder witte mannen zijn hier", vertelt Gijs. "Of witheid als slecht bestempelen of toxic masculinity als een soort eenzame boosdoener van heel veel lijden."

De impact

Bregt onderzoekt wat hem deze radicale verandering deed ondergaan, en welke impact dat heeft op zijn leven en hun vriendschap. Ze gaat met hem mee naar de kerk, kijkt de filmpjes die hij ook kijkt en probeert écht naar hem te luisteren. Als ze ook met zijn moeder in gesprek gaat, lijkt voor het eerst door te dringen dat deze verandering echt is.

Kunnen ze vrienden blijven, ondanks de verschillen? Bijten ze beiden te veel op hun tong om de ander niet uit de tent te lokken? Of is dat wat vriendschap is?

En verlos mij van het kwade is een documentaire over polarisatie, vriendschap en verbinding gemaakt door Bregt van Deursen in samenwerking met Brandon Grötzinger.