Hoe onze eigen vingerafdruk ons helpt om buitenaards leven te herkennen

De hele aarde terugbrengen tot een enkel stipje licht. Dat is het doel van planeetonderzoeker Daphne Stam. Samen met haar collega's wil ze een heel klein meetinstrument maken, ter grootte van een melkpak, dat vanaf de maan naar de aarde kan kijken. En wat dat apparaatje dan ziet, dat moet worden teruggebracht tot één stipje. De vingerafdruk van de aarde.

Waarom? "We weten inmiddels dat eigenlijk elke ster aan de hemel planeten heeft. Maar we weten nog niet hoe ze er uitzien," vertelt Stam. "We willen dus die vingerafdruk van de aarde meten, want van planeten bij andere sterren zullen we ook maar één stipje te zien krijgen. En we weten niet hoe die planeten eruit zien, dus dat moet je uit dat ene stipje halen."

Van oceanen tot grassprietjes

Dat is dus het uiteindelijke doel van die vingerafdruk van de aarde: nieuwe werelden ontdekken op andere plekken in ons universum. Het is wonderbaarlijk hoeveel informatie zo'n klein stipje licht kan bevatten. Je kunt er bijvoorbeeld aan zien of er zuurstof in de atmosfeer van een planeet zit, vertelt Stam, "omdat zuurstofmoleculen bepaalde kleuren van het zonlicht absorberen – en die worden dus niet naar de ruimte gereflecteerd."

Hetzelfde geldt voor gras, boomblaadjes, woestijnen, oceanen en wolken. Die reflecteren allemaal op een unieke manier een deel van het licht, terwijl ze een ander deel van het licht absorberen. "Als je van miljarden kilometers afstand naar de Aarde zou kijken, dan is de aarde maar één stipje licht. Maar daar zit dus wel al dat gereflecteerde zonlicht in. Gereflecteerd door de atmosfeer, door de wolken en door de klimopblaadjes. Wij willen weten hoe de aarde er dan uitziet".

Naar de maan, graag

Presentator Petra Grijzen van het aan het eind van de podcast nog een keer samen: "Door naar onszelf te kijken, kunnen we beter naar de andere planeten en sterren kijken.” Ze had er bijna een metafoor van kunnen maken: pas als je eerst goed naar jezelf kijkt, kun je de ander echt leren kennen. Door onszelf terug te brengen tot één essentieel stipje, gaan we wellicht buitenaards leven vinden. Nu alleen nog even dat pak melk op de maan zien te krijgen.