Een week zonder smartphone: 'Je huis wordt werkelijker'

Veel mensen verklaarden hem vooraf voor gek. Een week lang zonder whatsapp, instagram, twitter en je bankapp? Waar begin je aan! Het viel ook niet mee. Voor zijn afspraak met cognitief psycholoog Stefan van der Stigchel, op de eerste dag van zijn experiment, komt Uilenbroek meteen al te laat. Geen google maps in zijn broekzak, en zijn verouderde navigatiekastje stuurt hem straal de verkeerde kant op.

Het gevaar van wachtmomentjes

Gelukkig heeft Van der Stigchel geduld, en legt hem alsnog uit waar hij de komende dagen voor op moet passen: "Die gedachteloze momenten, dat je even niets te doen hebt, dan zul je automatisch naar je zak grijpen. Dat zal steeds minder worden, en op een gegeven moment denk je er zelfs niet meer aan. Het gaat moeilijk worden op de momenten dat je niet actief met een taak bezig bent. Wachten op de bus, bij de kassa, dat soort wachtmomentjes, dan pakken mensen hun mobiel erbij."

Het probleem is dat je op zulke momenten alleen bent met je gedachten, en dat vinden wij mensen over het algemeen niet heel prettig. Wat heet: uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat mensen zichzelf nog liever een schokje toedienen, vertelt Van der Stigchel, dan een tijdje alleen in hun eigen gezelschap door te moeten brengen zonder afleiding. Liever pijn dan alleen zijn met je gedachten dus. Geen wonder dat mensen elk leeg momentje in hun leven opvullen met hun smartphone.

Beter plannen

Uilenbroek is misschien een beetje een uitzondering op die regel, want hij heeft niet zoveel last van die lege momenten. Hij gaat meer boeken lezen en wordt in de ogen van zijn omgeving relaxter. Wel merkt hij dat hij veel beter vooruit moet plannen: waar ga ik heen, hoe laat vertrekt mijn bus, is mijn saldo nog hoog genoeg? Maar zijn permanente verblijf in de realiteit bevalt hem prima: "Als ik in mijn huis ben, word ik niet de hele tijd in het virtuele gezogen - ben ik meer in de werkelijkheid. Mijn huis wordt op de een of andere manier ook werkelijker."

Zin en geen zin

Na een week mag hij zijn smartphone weer aanzetten. Met gemengde gevoelens: "Ik heb er zin in en geen zin in, eigenlijk." Maar zodra het apparaat aanstaat valt hij onmiddellijk weer in zijn oude groef: "Het is net alsof er niets is veranderd. Alsof afgelopen week niet is gebeurd".