Prehistorisch instrument klinkt weer na 17.000 jaar

De hoornschelp is al in 1931 gevonden in de Marsoulas-grot aan de voet van de Franse Pyreneeën. Aanvankelijk dachten de ontdekkers dat de schelp werd gebruikt als drinkbeter tijdens speciale ceremonieën, mede omdat ze bewerkingen aan de schelp in eerste instantie over het hoofd zagen.

Met behulp van nieuwe technieken werd zichtbaar dat het uiteinde van de schelp was aangepast om een mondstuk te kunnen herbergen. Op die plek zat nog een bruinkleurige substantie, die waarschijnlijk als lijm werd gebruikt voor het mondstuk. Daarnaast haalden de makers van de fluit een paar randen van de schelp af en decoreerden ze die met het okerkleurige pigment dat ook terug te vinden is in de afbeeldingen op de muren van de Marsoulas-grot.

Uit dezelfde periode stammen ook wel andere fluiten, maar die zijn in de regel gemaakt van bot. Een fluit uit een schelp was in die tijd ongewoon.

Instrument of heilig object

Hoornschelpen zijn in de loop van de tijd op allerlei plekken wereldwijd gebruikt, niet alleen als muziekinstrumenten maar ook als communicatiemiddel om signalen mee te versturen. Afhankelijk van de cultuur werden de schelpen ook als heilige of magische objecten te zien.

Maar, schrijven de onderzoekers in Science Advances, "voor zover wij weten is de Marsoulas-schelp uniek in de prehistorische context, niet alleen in Frankrijk maar in geheel Paleolithisch Europa, en misschien de hele wereld".

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap