Kindervragen: hoe is taal ontstaan?

Communiceren is niet alleen een vermogen van de mens, er zijn ook allerlei dieren die het kunnen. Denk bijvoorbeeld aan zingende vogels, of aan bijen die een dansje doen om elkaar te laten weten waar nectar te vinden is. Toch heeft geen enkele diersoort zo’n geavanceerd en ingewikkeld communicatiesysteem als de mens: taal. We kunnen er kennis mee overdragen, gedachten uitwisselen, toekomstplannen maken en contact leggen met anderen.

Laatste gemeenschappelijke voorouder

Hoe en wanneer is taal eigenlijk ontstaan? Nieuws en Co vroeg het aan Jelle Zuidema, computationeel taalkundige aan de Universiteit van Amsterdam. Een precies antwoord op die vraag is er nog niet, vertelt hij. Wat we wel weten, is dat aan de mens verwante apensoorten, zoals de chimpansee, niet kunnen praten. En dat de laatste gemeenschappelijke voorouder van de mens en de chimpansee zo’n 7 miljoen jaar geleden leefde. Ons taalvermogen moet dus ergens in de tussentijd zijn ontstaan.

De week van de kindervragen

Ook al hebben kinderen op dit moment vakantie, hun nieuwsgierigheid staat nooit uit. Begin december konden kinderen hun eigen vragen aan Nieuws en Co opsturen. Deze week komen er vijf aan bod. Vandaag is Valerie (10) uit Odijk aan de beurt, die zich afvraagt waar de taal vandaan komt.

Het begon met na-apen

Een belangrijke stap in de prille ontwikkeling van ons taalvermogen, denken onderzoekers, is dat mensen hebben leren na-apen. Geluiden en bewegingen nabootsen kunnen wij mensen als de besten, maar apen zijn er – hoewel het woord misschien anders doet vermoeden – helemaal niet goed in.

"Ook allerlei andere diersoorten en apen maken natuurlijk heel veel geluiden: lachen, huilen, snikken – al die dingen delen we met andere diersoorten. Maar waar het allemaal mee begon, is dat we probeerden om geluiden die een ander dier maakt, na te bootsen", zegt Zuidema. "Maar wanneer precies? Een paar miljoen jaar geleden, misschien."

Waarom zien we 'dierentalen' niet als echte talen? En hebben alle talen dezelfde oorsprong? Lees verder op NPO Focus.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere dinsdag- op woensdagnacht van 02.00 tot 06.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap