Geen publiek, wel 'musettes' in de ravitaillering

De ravitailleringszone is een stuk parcours, bedoeld voor de verzorgers van de wielerploegen. Stuk voor stuk parkeren ze er hun teamauto in de berm in afwachting van de renners, die ze straks voorzien van gekoelde bidons, repen en gels.

Ook ik zet er mijn auto aan de kant. Met reden. Ik volg vandaag Jorne de Jongh, de 19-jarige zoon van oud-coureur Steven de Jongh, die al jaren actief is als ploegleider van Lidl-Trek. Jorne, student bij het CIOS en stagiair bij een jeugdelftal van NAC Breda, is dankbaar ingegaan op het voorstel van zijn vader om als vrijwilliger mee te gaan naar de Tour en zich het vak van soigneur eigen te maken.

Dus staat Jorne in Frankrijk dagelijks vroeg op, vult hij de koelboxen met ijszakjes, die de renners tijdens de snikhete etappe in de nek kunnen leggen. Bij de start helpt hij mee de fietsen van de ploegleiderswagens te halen. En daarna zet hij met een collega, rijdend over het parcours, koers richting de strook van ongeveer een kilometer, die door de organisatie als 'ravitailleringszone' is aangemerkt.

Het werkgebied van de verzorgers is exclusief voor hen. Een beveiliger op een elektrische step rijdt heen en weer over het asfalt om erop toe te zien dat er geen publiek in de buurt komt. Het heeft ongetwijfeld te maken met veiligheid. Wielerfans blijken fanatieke verzamelaars als het gaat om bidons. De wetenschap dat hier zo dadelijk honderden drinkflessen worden uitgedeeld aan de coureurs zou tot chaos kunnen leiden.

De beveiliger komt mij vragen of ik mijn auto buiten de zone wil parkeren. Iedere meter hier is nodig voor de lange stoet aan teamauto’s. Hij kijkt eerst wat argwanend naar mijn microfoon, zichzelf afvragend wat ik überhaupt te zoeken heb in dit gereserveerde gebied. Maar zodra hij doorheeft dat ik Jorne op de voet volg voor een reportage, bindt hij in.

Musettes. Ook zo’n begrip in het wielrennen. Oorspronkelijk stond het woord voor een knapzak met een schouderriem, en werd een 'musette' gedragen door soldaten of door zwervers. Hier zijn het de tasjes, waarin de verzorgers de gekoelde bidons, de ijszakjes en de voeding stoppen.

Als de musettes zijn gevuld en de gendarmes op de motoren de komst van de koplopers aankondigen, gaat Jorne dichtbij het parcours staan, met drie tassen in zijn handen. Hij staat er niet alleen. Het is een lang lint aan soigneurs in een rijk palet aan kleuren, allemaal werkzaam voor andere ploegen.

Zodra de renners in het zicht zijn, heft Jorne zijn hand. Een van de coureurs die aan zijn kant van de weg rijdt, pakt het tasje aan en fietst in straf tempo door. De musettes die niet zijn opgepakt geeft Jorne aan vader Steven, die met zijn ploegleiderswagen achter het peloton rijdt.

Net zo snel als de Tour-storm opkomt in de ravitailleringszone, gaat hij ook weer liggen. De verzorgers stappen snel in hun auto, om hun steentje bij te kunnen dragen bij de finish. De zone blijft gesloten voor publiek. Eerst moet de opruimploeg in actie komen. Een grote plastic zak gevuld met in de haast weggeworpen bidons laat zien dat dat geen overbodige luxe is.

Pas als het asfalt volledig vrij is gemaakt van drinkflessen en tasjes, is ook de wielertoerist er weer welkom.