Eetstoornissen vaak aanwezig bij topsporters: 'Verliezen zich helemaal'

Topsporters zijn veel met hun voeding bezig en dat kan drastische vormen aannemen, legt De Bruin uit. Sporters gaan natuurlijk vaak tot het uiterste om een bepaalde prestatie te behalen en soms is een bepaald gewicht daarbij 'een voordeel'. Maar De Bruin zegt dat het vooral gaat om balans. "Topsport is een mijnenveld", zegt de sportpsycholoog.

'Helemaal in verliezen'

"Als je het onder begeleiding doet, verantwoord en geleidelijk, maar ook kan loslaten, kan afvallen binnen een sportsetting prima. Maar je merkt vaak dat mensen zich er helemaal in verliezen en dat de bodem zoek raakt", zegt De Bruin.

Esthetiek

Maar liefst 20 procent van de vrouwelijke topsporters heeft een klinische eetstoornis, blijkt uit onderzoek. Bij mannen is dat weer lager, zo rond de 8 procent. Bepaalde sporten zijn hier dan ook weer gevoeliger voor. De Bruin categoriseert vier takken. "Je hebt de esthetische sporten waarin niet alleen maar het presteren in de sport, maar ook hoe je er uitziet ertoe doet. Er zijn jury's die punten geven hoe je esthetisch overkomt", zegt De Bruin. Denk daarbij bijvoorbeeld aan turnen, maar ook dans, ballet en synchroonzwemmen.

Gewichtsklasse

Er zijn natuurlijk ook sporten met gewichtsklassen, waardoor de wedstrijd 'eerlijker' wordt gemaakt. Dan gaat het om bijvoorbeeld judo, boksen en roeien. Maar er bestaan ook duursporten, zoals wielrennen en marathonlopen. Voor die laatste categorie sporters "is het misschien het enige waar ze hun voordeel uit denken te halen en jezelf daar behoorlijk mee in de vernieling kan helpen", zegt De Bruin.

Lichamelijke verandering

Oud-profwielrenner Thomas Dekker herkent zich hierin. Nadat hij geschorst werd, merkte hij dat zijn lichaam veranderde doordat hij niet meer zo hard sportte. "Je eet natuurlijk wel raar vergeleken met een normaal mens", zegt Dekker over zijn professionele periode. "Je snijdt heel veel dingen weg, maar je verbrandt ook heel veel calorieën, dus relatief eet je nog wel gewoon voedsel. Later is dat wel echt veranderd en heb ik eigenlijk ook nooit de ernst daar zo van ingezien."

Waarom neemt het niet af?

"Er is natuurlijk veel kennis en wetenschap en begeleiding bijgekomen in de loop der jaren, dus je zou denken het het aantal eetstoornissen neemt af", filosofeert De Bruin. Het tegenovergestelde blijkt waar en social media zou daar een rol in spelen. Maar sporters doen het ook bij elkaar, om zo een bepaalde beïnvloeding te bewerkstelligen, stelt De Bruin.

Positieve benadering

Hoe moet dit aangepakt worden? Het begint bij "bewustwording, voorlichting en het trainen van sporters zelf, maar ook van ouders en van trainers en alle andere begeleiders", zegt De Bruin. Daarbij zou een "positieve benadering" essentieel zijn.

Klimaat

"Een eetstoornis staat niet op zichzelf, maar komt vaak samen met overtraining of jezelf over de kop jagen. Het gaat vaak samen met depressies, omdat je hormonaal verandert", voegt De Bruin toe. Bovendien is er vaak een "grensoverschrijdend klimaat" waarin "abnormale" weegmomenten en opmerkingen aan de orde van de dag zijn.

Dekker voelt de gevolgen zelf ook nog. "Niet eten is natuurlijk ook controle. Het is heel makkelijk, want je eet het niet", zegt de oud-profwielrenner. "Ik heb nooit erg ernstige problemen gehad. Maar als ik in de spiegel kijk, vind ik mezelf altijd dik, omdat ik gewoon zo dun ben geweest."