Tour-column #18 - Ook na 26 jaar snikken om Casartelli

Samen met een groep uit de omgeving onderhoudt de man het kunstwerk, dat prominent geplaatst is op een kiezelstrook aan de rechterkant van de weg. Zoals de club Fransen ook jaarlijks een Mémorial organiseert, een wielerwedstrijd om de Italiaanse coureur te gedenken. De herinnering aan Casartelli blijft levend, ook na 26 jaar.

Ik vraag de man hoeveel impact de dood van de renner op hem heeft gehad. De woordenstroom stokt. De man schiet vol en brengt hortend en stotend, bijna fluisterend uit: ‘Een Olympisch kampioen…’. Die mag niet zo aan zijn eind komen.

Terwijl het peloton in aantocht is, maken steeds meer Tour-volgers een tussenstop bij het monument. Gendarmes op de motor parkeren even om een blik op de plek te werpen. VIP’s stappen even uit om een foto te maken en het informatiebord over het leven en de dood van Casartelli te lezen. Anderen stoppen niet, maar claxonneren even bij het voorbij rijden.

De rode auto van de Tour-directie parkeert op de kiezels. Oud-winnaar Bernard Thévenet, Tour-directeur Christian Prudhomme en de Franse minister van sport verschijnen ten tonele. Ze houden een moment van stilte. Eerder heeft een dame namens de Tour-organisatie al een bloemstuk neergelegd. Het gezelschap blijft nog even staan en vervolgt dan de route.

Als de herdenking geweest is, merk ik dat de Fransen, die zich over het monument ontfermen, de koers wat verleggen. Eerst schuilen ze in een tent voor de regen, dan gaan ze langs de kant van de weg staan om de naderende renners van het heden aan te moedigen. Een van hen schetst mij het contrast. Natuurlijk is het een verdrietig moment, maar de Tour is en blijft een sportief festijn. De Tour gaat altijd door, wil hij maar zeggen.

De eerste renners komen langs. Hun blik op de weg, totale concentratie is geboden bij de afdaling. Een groet aan Fabio, een handgebaar of zelfs een knikje, zou bij deze snelheden en in deze weersomstandigheden onverantwoord zijn. Als ze het monument überhaupt opmerken. Ooit nam Eddy Merckx zijn pet af voor zijn oude ploegmakker Tommy Simpson. Maar dat was in de beklimming van de Ventoux, een volstrekt andere situatie.

Als de koers geweest is, aanvaard ook ik wandelend de afdaling, op weg naar mijn auto. Ik buig met de weg mee naar links en zie, op zo’n 50 meter van het grote monument, een simpele gedenktegel met een vaas met rozen. In al zijn bescheidenheid maakt juist dit eerbetoon indruk. Alleen al omdat dit de exacte plaats is waar Fabio Casartelli tegen de grond ging en met zijn hoofd tegen een betonnen paal belandde.

Ik denk terug aan het moment dat ik hier aan kwam lopen, vroeg in de middag. Een vader en zijn zoon van -ik schat in- 9 jaar fietsten samen naar boven en maakten een stop bij de tegel. Zwijgend keken ze naar de foto op de tegel van Casartelli, met de gouden medaille van Barcelona om de hals. De man vertelde mij dat hij zijn zoon alles wil vertellen over de Tour de France. En dat hij hem daarom ook dit wilde laten zien. Fabio Casartelli is niet meer, maar zijn verhaal wordt nog tot in lengte der jaren doorverteld.