Wat leren politici tijdens mediatraining?

"Het is een vak", zegt Bril over mediavaardigheid. Schoof onderging het, evenals vele andere politici. Mark Rutte, de voormalige premier, ontkende mediatraining te hebben ondergaan, maar slechts zelden zitten er "natuurtalenten" tussen, aldus Bril. Dat heeft er vooral mee te maken dat de meesten er niet mee in groeien, omdat ze vanuit een heel andere functie opeens de politieke arena in worden geworpen.

Aansluiting vinden

"Je kunt daar heel goed zijn in je beroep en in besturen, maar het is heel belangrijk dat je dat je ook je verhaal kan uitleggen", vertelt Bril. "Dat je niet alleen jouw boodschap verkoopt waarom jij denkt dat iets moet, maar dat je ook een verhaal kan vertellen." Het draait vooral om aansluiting vinden met de ontvanger van je boodschap, aldus de mediatrainer.

'Geen antwoord geven'

Guusje ter Horst, voormalig minister van Binnenlandse Zaken en voormalig Eerste Kamerlid, heeft mediatraining genoten. Ter Horsts tip aan politici die een vraag krijgen waar ze geen antwoord op willen geven? "Ik heb echt geleerd om geen antwoord te geven op de vragen die je door journalisten worden gesteld. Je moet weten wat je wil communiceren, dat doe je over het hoofd van de journalist heen en dat wordt je boodschap."

Trucjes

Journalisten zouden ook zelden een vervolgvraag stellen, vertelt Ter Horst. Bril kwam "dit soort trucjes" vaak tegen in de praktijk, maar traint het zijn cliënten niet op die manier. "Ik leer mensen wel hoe ze ervoor kunnen zorgen dat ze de regie terug kunnen pakken op een verhaal."

Zelfvertrouwen

Maar hoe pakt men de regie dan terug? Het gaat niet om het ontwijken van de vraag, zegt Bril. "Maak contact met de vragensteller en de vraag. En zorg ervoor dat je zodanig een verhaal vertelt dat de journalist dáárop wil doorvragen." Volgens Bril is met zelfvertrouwen ergens staan het allerbelangrijkste. "Die 'uh' of 'ah' die je dan te veel zegt, dat blijft. Dat ga je er niet uit trainen en dat moet je ook niet willen", zegt de mediatrainer.

Non-verbale communicatie

Volgens Ter Horst heeft minister-president Schoof wat dat betreft nog veel te leren. "Hij beweegt veel te veel. Als hij luistert, zit hij zijn hoofd continu te bewegen en dat maakt een heel onzekere indruk." Non-verbale communicatie is namelijk 80 procent van hoe iemand overkomt. "Als hij dat niet onder controle krijgt, krijgt hij het lastig", stelt Ter Horst.

Ongeloofwaardig

Bril wijst erop dat het als politicus in het huidige mediaklimaat niet meer mogelijk is om telkens je kernboodschap letterlijk te herhalen. Dat soort fragmenten komen dan namelijk overal exact hetzelfde weer voorbij, vooral op online platformen. "Je moet je daar niet blind op staren, anders word je ongeloofwaardig."

'Te veel ruis'

Ter Horst vindt Schoofs mediaoptredens tot op heden niet erg sterk. Volgens Bril komt dat door een combinatie van dat er "te veel ruis ontstaat door wat hij zegt, hoe hij non-verbaal overkomt en dat mensen niet meegenomen worden en niet het gevoel krijgen dat ze serieus genomen worden in de antwoorden die gegeven worden." Bovendien is het ook gewoon "ontzettend moeilijk" binnen de politiek arena in Den Haag.

Burgemeester van Nederland

Schoof, die zonder eigen partij in het kabinet zit, zou de 'burgemeester van Nederland' moeten worden, stelt Ter Horst. "Dat is de enige positie die hij in kan nemen en waar hij de meeste steun kan verkrijgen." Bril denkt dat het een kwestie van "tijd en oefenen" is voor Schoof.