Oud plv-ambassadeur in Kabul: 'Nooit meer iets vernomen van Buitenlandse Zaken'

Na zijn terugkeer uit Kabul is Roels nog drie keer gebeld door zijn opdrachtgever, het ministerie van Buitenlandse Zaken, zegt hij. "Binnen een dag of vijftien à twintig. Heel correct. De minister heeft mij gebeld en de secretaris-generaal, maar vanaf dat moment na 6 september heb ik niks meer gehoord." Hij vindt het een gemiste kans. "Ik heb behoorlijk wat crisiservaring. Doe er je voordeel mee, maar dat is niet gebeurd."

Het ministerie van Defensie heeft Roels gedebriefd na terugkomst in Nederland en hield beter contact met de hoogste gezant ten tijde van de val van Kabul. "Uiteindelijk heb ik een onderscheiding ontvangen van de Commandant der Strijdkrachten, met het hele team. Ik spreek ook namens het hele team, daar is die waardering voor gekomen."

Roels moest blijven wegens Kamerdebat

Uit het rapport van commissie-Ruys blijkt dat de plaatsvervangend ambassadeur in Afghanistan moest blijven, omdat het beter was voor het Kamerdebat dat twee dagen na de val van Kabul zou plaatsvinden. Roels vindt dat schokkend. "Ik had contact met toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag. Ik heb geen middel geschuwd om te zeggen: dit gaat niet gebeuren. Dit kan niet, het is uitgesloten."

Volgens de oud-diplomaat was er ruimschoots informatie van de ambassade en vanuit de inlichtingenwereld over de onhoudbare situatie in de Afghaanse stad door de oprukkende Taliban.

Verantwoordelijkheid

Een andere harde conclusie uit het rapport waar Roels op wijst is de verantwoordelijkheidsvraag. "Die dreiging was er de hele tijd. Wie is dan integraal verantwoordelijk?", vraagt de oud-diplomaat zich af. "Er was geen regie en geen duidelijke omschrijving van de verantwoordelijkheid", stelt de hoogste gezant ten tijde van de val van Kabul.

Roels had verwacht dat iemand in deze context zou hebben gezegd: "Dit gaat om mijn personeel, om leven en dood. Als u geen betere informatie heeft, en die heeft u niet, dan gaat dit feest niet door." De toenmalig plaatsvervangend ambassadeur vervolgt: "Ik wist niet dat de Nederlandse speciale forces klaar stonden. Mijn verzoek is twee keer afgewezen. Dat vind ik onbegrijpelijk. Als zij waren ingezet waren we gebleven."