'Vertrouwenscrisis' tussen de EU en VS door onderhandelingen met Rusland: 'Trump kan niets weggeven namens Europa.'

"Frankrijk en Engeland zijn kernmachten en dus van essentieel belang voor een deal tussen de VS en Rusland, zegt Volkskrant-journalist Arnout Brouwers. Ondertussen komen de Europese leiders bijeen om een antwoord te formuleren op Trumps stormram en rijst de vraag hoe Europa zal reageren op Trumps voorstellen. "Er is behoorlijke paniek", stelt Van de Roer.

Wachten op EU-partners

De top die in Parijs plaatsvond tussen een aantal Europese leiders is "onder druk" tot stand gekomen, maar "concrete toezeggingen" zijn nog niet gedaan. Van de Roer stelt dat we niet moeten wachten op EU-partners zoals Orbán. "Dit gaat uiteindelijk om wie er troepen gaan leveren. Ook Schoof trapte op de rem. Het is nog maar de vraag of er überhaupt onderhandelingen komen."

Nieuwe configuratie

"Europa vindt zichzelf nooit uit achter de tekentafel, alleen onder druk", gaat Van de Roer verder. Zo zou er een nieuwe "configuratie" kunnen ontstaan tussen Europese grootmachten zoals Duitsland en Frankrijk. "Er gaat ook geen deal komen zonder Europa. Zelensky heeft zijn lot verbonden aan Europa. En Trump kan niets weggeven namens Europa."

Elon Musk

De veiligheidsgaranties van de VS zijn volgens Van de Roer "cruciaal als back-up" voor Europa. Maar Amerika zou "razend" zijn omdat de EU onderzoeken doet naar de algoritmes van Elon Musk, werknemer bij het Witte Huis. Volgens Van de Roer moeten we "pragmatisch" zijn als EU. "Dit is een vorm van transactioneel denken dat ongekend is in Europa, maar we moeten het ermee doen."

Economische reus, diplomatieke dwerg

"Het gaat over leven en dood", concludeert Van de Roer. Luitenant-generaal buitendienst Ton van Loon stelt dat Europa een "economische reus" is, maar een "diplomatieke dwerg". "We zijn best wel sterk, maar we lopen ook geweldig achter", zegt Van Loon. Zowel in kwantiteit als kwaliteit moeten we op defensiegebied snel vooruit. "We zijn al aan het opschalen. Maar dat kan alleen samen. Als land kunnen we dat niet doen."

Tom Berendsen, Europarlementariër namens CDA, meldt dat er "continu" overleg is over de vervolgstappen. "We moeten met de regeringen om ons heen een vuist gaan maken en stappen zetten die we in het verleden misschien niet verwacht hadden." Volgens Berendsen is de EU opgericht voor dit soort momenten. "Het moet nu gebeuren."

Minder afhankelijk

"We mogen wat meer in onszelf geloven, maar tegelijkertijd minder afhankelijk worden van de VS wat betreft defensie", concludeert Berendsen. Econoom Rens van Tilburg zegt dat Europa niet alleen economische kracht is, maar ook goed voor haar burgers zorgt. "Het effect van de gegroeide economie in de VS is alleen bij de top één procent terechtgekomen. Europeanen zijn er meer op vooruitgegaan dan Amerikanen."

Daarom zouden we niet moeten toegeven aan Musk, vindt Van Tilburg. "Het voordeel van Europa is dat kleine clubjes niet zomaar zoveel macht kunnen krijgen en de politiek kunnen beïnvloeden. En dat is precies wat Musk doet."