Kunnen we nog een wetenschappelijk debat voeren over migratie?
- Nieuws
- Kunnen we nog een wetenschappelijk debat voeren over migratie?
Hebben we een migratiecrisis of een opvangcrisis? En is Nederland in de basis tolerant, of willen we dat vooral graag geloven? Het zijn vragen die ervoor zorgden dat de migratiewetenschap onderwerp werd van het politieke debat. En volgens dr. Steije Hofhuis voeren migratie-optimisten hierin de boventoon. Is er genoeg ruimte in de wetenschap voor een kritisch verhaal over migratie? En waren de gevoerde discussies over migratie wel inhoudelijk, of draaide het enkel om semantiek? Hofhuis doet onderzoek naar het inzetten van ons migratieverleden in het publieke debat, en stelt de diagnose.
Video niet beschikbaar
Gepolitiseerde wetenschap
Wetenschappelijk onderzoek naar migratie is het afgelopen jaar voortdurend onderwerp van debat geweest. Zo kwam migratie-onderzoeker en wiskundige Jan van de Beek onder vuur te liggen, maar ook socioloog Hein de Haas kon rekenen op kritiek. Hofhuis stelt dat migratie altijd een sterk gepolitiseerd onderwerp is geweest, maar dat de discussies het afgelopen jaar in toenemende mate zijn geëscaleerd. "Deze polarisering van de wetenschap zie je overigens niet alleen in Nederland, we zien dit in veel landen gebeuren. Maar ondanks de grote migratiewetenschap die Nederland heeft, zijn de debatten over migratie weinig inhoudelijk.”
Migratie-optimisten en migratie-pessimisten
Hofhuis doet onderzoek naar hoe migratiegeschiedenis gebruikt wordt in het publieke debat en onderscheidt twee verschillende groepen: de migratie-optimisten en de migratie-pessimisten. "Optimisten zien migratie hoofdzakelijk als iets positiefs en focussen ook op de positieve verhalen uit het verleden. De nadruk ligt bijvoorbeeld vaak op het tolerante karakter van Nederland in de Gouden Eeuw. Migratie-pessimisten hebben ook aandacht voor de meer negatieve kanten van migratie en de migratiegeschiedenis."
Ideologisch gekleurd
Volgens Hofhuis overheersen de migratie-optimisten in het publieke debat, ook is er weinig ruimte voor een kritisch verhaal over migratie. "Ik zie al jaren dat wetenschappelijke kwaliteitsstandaarden zoals waarheidsvinding en rationaliteit meer naar de achtergrond verdwijnen. Tegelijkertijd komen meer ideologisch gekleurde concepten zoals diversiteit, inclusie en veiligheid meer op de voorgrond. Daarnaast is er steeds minder ideologische diversiteit. Ik wist dat als dit zou doorzetten, er op een gegeven moment vanuit de samenleving een vraag zou komen waarom ze moeten betalen voor onze ideologie."
Bezuinigingen
Hofhuis trekt dan ook een rechte lijn tussen de politisering van de wetenschap en de bezuinigingen op het hoger onderwijs die kabinet Schoof I nu wil doorvoeren. Toch denkt de historicus niet dat bezuinigen de problemen in het hoger onderwijs die hij signaleert zal gaan oplossen. "Het enige instrument dat rechts kent is de hakbijl. Deze hakbijl overhandigen ze vervolgens aan het establishment. Dus wat doen de universiteiten? Bezuinigen op talen en bepaalde onderzoeksprogramma's, niet op genderstudies en cultural analysis." Het kabinet had het volgens Hofhuis slimmer kunnen aanpakken: "Ze hadden naast enkele bezuinigingen ook kunnen investeren, denk bijvoorbeeld aan het creëren van een fonds voor tegendraads onderzoek."
Gerelateerd
