Krijgt Nederland een correctief referendum: 'Nu geen referendum, dan voorlopig nooit een referendum'
- Nieuws
- Krijgt Nederland een correctief referendum: 'Nu geen referendum, dan voorlopig nooit een referendum'
Het was een spannende dag voor het bindend correctief referendum. Met een kleine meerderheid stemde de Eerste Kamer voor een nieuw voorstel voor een grondwetswijziging. Eerder vandaag zei SP-Kamerlid en initiatiefnemer Ronald van Raak in De Nieuws BV dat het 'alle kanten op kan gaan'. PvdA en GroenLinks stemden met SGP, VVD en CDA tegen het voorstel.
Video niet beschikbaar
Het is al voor de vierde keer in de geschiedenis dat de Eerste Kamer zich buigt over het bindend correctief referendum. In 1999, 2004 en 2017 sneuvelden eerdere pogingen om het voorstel in de grondwet te krijgen. In 2018 werd het raadgevend referendum afgeschaft, dat tweemaal is gebruikt bij het Oekraïne-referendum (2016) en het referendum over de Wiv (2018).
SP-Kamerlid Ronald van Raak probeert het nu opnieuw. In september 2020 stemde de Tweede Kamer in, maar volgens critici in de Eerste Kamer tegen een hoge prijs. Met het bindend correctief referendum kan een wet namelijk worden tegengehouden als voldoende mensen tegen stemmen. De Tweede Kamer wijzigde de wet en voerde daarvoor een hoge drempel in.
Een hoge drempel
Met die wijziging van de Tweede Kamer kan de kiezer een wet alleen afstemmen als meer dan de helft van het aantal mensen tegenstemde dat eerder stemde voor de Tweede Kamerverkiezingen. Omdat de opkomst bij de Tweede Kamerverkiezingen doorgaans hoger is dan bij een referendum, kan het zijn dat bij een opkomst van 75%, 52% tegenstemt en dat alsnog niet voldoende is.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
De Eerste Kamerfracties van PvdA, GroenLinks, Groep Otten en 50Plus hebben daarom een motie ingediend die verzoekt om opnieuw terug te gaan naar de Tweede Kamer, om die hoge drempel alsnog uit de wet te halen. Over de motie wordt vanmiddag ook gestemd. Haalt die het niet, dan kunnen partijen alleen nog vóór of tegen stemmen.
Tweede lezing
Haalt het wetsvoorstel vandaag een meerderheid, dan is het referendum er nog niet. Na nieuwe verkiezingen moeten de Tweede én de Eerste Kamer opnieuw stemmen over het voorstel en met een meerderheid van twee derde instemmen. Die meerderheid van 100 zetels in de Tweede Kamer lijkt er in de peilingen vooralsnog niet te zijn.
Toch is Van Raak optimistisch. Hij vergelijkt het referendum met kleefkruid. "Hoe hardnekkiger je het weggooit, hoe harder het blijft plakken."