Formeren is in België enorm ingewikkeld: 'Toestand van het land ziet er niet goed uit'

Het wereldrecord formeren komt uit België. Onze zuiderburen deden er in 2010 maar liefst 541 dagen over om een nieuw kabinet aan te stellen. Dat record ligt op dit moment nog ver weg, de Belgen proberen inmiddels 150 dagen al een parlement samen te stellen. Het eind is echter nog niet in zicht, vertelt De Ceuninck. "Ik denk niet dat we voor het einde van het jaar een regering hebben."

Partijen

De partij Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) kwam afgelopen juni uit de bus als winnaar, zowel aan de Vlaamse kant als ook in heel België. De partijvoorzitter Bart de Wever is nu dus informateur van de volgende regering en onderhandelt met de centrumrechtse partijen CDNV (de christendemocraten), MR (de Franstalige liberalen) en Les Engagés, maar ook met de linkse partij Vooruit (de Vlaamse socialisten).

Franstalig

Wat het formeren "complex" maakt, is dat de Vlaamse partijen samen met de Franse partijen een regering moeten vormen. "Er is een regel die zegt dat er taalpariteit moet zijn. En een federale regering wil zeggen dat er evenveel Franstalige als Nederlandstalige ministers in een regering moeten zitten", legt Deceuninck uit.

Zes regeringen

Maar het wordt nog complexer. Op 9 juni hield België niet alleen federale verkiezingen, maar waren er meerdere verkiezingen op meerdere niveaus en daarom moeten er nu zes regeringen gevormd worden. Er is namelijk een regering voor het hele land, eentje voor Vlaanderen, eentje voor het Waals gewest, eentje voor de Franstalige gemeenschap, eentje voor de Duitstalige gemeenschap en eentje voor het gewest Brussel. "Dat is echt schaken op verschillende borden."

Rechts en links

Vier van die zes regeringen zijn inmiddels gevormd, maar de federale dus nog niet. En dat terwijl dat dit keer wel de verwachting was. "Normaal gezien stemt Vlaanderen overwegend rechts, Wallonië overwegend links, waardoor het sowieso altijd moeilijk is om federaal tot een akkoord te komen tussen die twee. Nu ligt dat dichter bij elkaar", vertelt Deceuninck.

Cordon sanitaire

In België geldt een cordon sanitaire. Dat is een afspraak waar de politieke partijen zich aan houden en betekent dat partijen weigeren samen te werken met andere politieke partijen. Dat komt meestal doordat de beoogde partij er strategieën of een ideologie op nahoudt die als onaanvaardbaar of extremistisch wordt ervaren. Zo nu ook met Vlaams Belang, die niet mee onderhandelt.

Coalitie der Lage Landen

"Wij kijken ook vanuit België vaak naar Nederland als het gidsland. Het gaat allemaal efficiënter, al moet ik zeggen dat dat de laatste jaren toch ook wel wat gekeerd is", gaat Deceuninck verder. Maar een Coalitie der Lage Landen, zoals eerder weleens voorgesteld en inhoudt dat Nederland gekoppeld wordt aan een deel van België, ziet Deceuninck niet snel gebeuren. "Wie wil er nou een land opnemen met zo'n grote staatsschuld en zo'n groot begrotingstekort?"

Saneringsregering

Financieel gaat België namelijk niet lekker. "De toestand van het land ziet er niet goed uit", aldus Deceuninck, die verwijst naar de 16 miljard die gedurende vier jaar bezuinigd dient te worden. "Dan kan je niet anders dan een soort saneringsregering instellen die op heel wat vlakken bespaart." Het is nog maar de vraag waarop de partijen willen gaan bezuinigen.

België zit dan ook op het financiële "strafbankje" van de EU. Het land moet binnen vier tot zeven jaar besparingen doorvoeren om de begrotingsschuld terug te dringen naar 3 procent of minder. "Ik denk dat er een soort tussenoplossing zal komen", filosofeert Deceuninck.