Ophef om beschermingswet agenten
- Nieuws
- Ophef om beschermingswet agenten
Juist nu grote delen van de wereld met afschuw kijken naar het politiegeweld in Amerika, buigt de Eerste Kamer zich in Nederland over een wet die betrekking heeft op politiegeweld en de mate waarin een opsporingsambtenaar daarvoor gestraft kan worden. Het doel van de wet: politiemensen meer in bescherming nemen en niet automatisch als verdachte behandelen.
Hoewel ze in Den Haag al lange tijd bezig zijn met deze wet, viel de wet deze week pas op door de ophef die hierover ontstond toen advocaat Richard Korver op Radio 1 hier aandacht voor vroeg. De timing is op z'n zachtst gezegd ongelukkig. Waar de hele wereld na de dood van George Floyd het over excessief politiegeweld heeft, breekt de Eerste Kamer haar hoofd over de wet 'Geweldsaanwending Opsporingsambtenaar'.
Deze wet werd eind 2016 voor het eerst ingediend door toenmalig minister van Veiligheid en Justitie Ard van der Steur. Volgens Van der Steur zou het een slechte zaak zijn dat agenten als gewone verdachten worden gezien, als ze geweld gebruiken tijdens het uitoefenen van hun functie. Daarom moest er volgens Van der Steur een aparte wet komen waardoor agenten anders kunnen worden berecht.
Wetsvoorstel
Dat wetsvoorstel kwam er in 2016. Maar pas oktober vorig jaar werd het wetsvoorstel door de Tweede Kamer vrijwel unaniem aangenomen. Alleen Denk stemde tegen. In het wetsvoorstel krijgen agenten een aparte status met een lagere maximumstraf. Dit komt omdat ze worden berecht naar het schenden van hun ‘ambtsinstructie’. De regels waaraan een agent zich moet houden.
Wanneer een agent die ambtsinstructie schendt en bijvoorbeeld een verdachte om het leven brengt, krijgt de agent volgens het wetsvoorstel een gevangenisstraf van maximaal drie jaar. Dat betekent overigens niet dat een agent nooit meer een hogere straf zou kunnen krijgen. Het Openbaar Ministerie (OM) kan altijd zelf nog bepalen de agent in kwestie te vervolgen volgens het gewone strafrecht.
Kritiek
De wet heeft deze week tot ophef geleid. Onder andere platformen Lilithmag en Control Alt Delete maken zich boos over de te behandelen wet. Extra bescherming van de agenten wordt niet nodig geacht door sommigen. Agenten worden al weinig vervolgd en zelden berecht voor geweldsincidenten. Dat daar nu extra bescherming bij komt is volgens critici niet nodig. Politieke partij BIJ1 noemde het zelfs een "extra license to kill".
Tweede Kamerlid Maarten Groothuizen (D66) vindt de ophef niet terecht. "De bewijslast ligt nu een stuk lager. Dus eigenlijk introduceert de wet een extra strafbepaling die er mogelijk voor kan zorgen dat de agenten zich sneller voor de rechtbank moeten verantwoorden. Een license to kill is het absoluut niet."
Een license to kill is het absoluut niet
Raad van State
De Eerste Kamer buigt zich komende weken wederom over het wetsvoorstel. Het is de bedoeling dat de wet voor de zomer wordt behandeld. Ook daarover klinkt kritiek, omdat de Raad van State nog bezig is met een advies over de ambtsinstructie waar juist zo op wordt gehamerd in de wet.
D66-kamerlid Groothuizen vindt het niet zijn taak als Tweede Kamerlid te oordelen of het niet verstandiger is dat advies af te wachten.