'Ik zie mevrouw Kaag al aankomen bij de Grieken en Italianen met onze staatsschuld'

De Leeuw maakt zich zorgen over de toekomst, nu de staatsschuld volgens het CPB kan oplopen tot 90 procent van het bbp, terwijl maximaal 60 procent een Europese afspraak is. "Ik zie mevrouw Kaag (de nieuwe minister van Financiën, red.) al aankomen bij de Grieken en de Italianen", aldus De Leeuw. Hij is echter wel blij dat er meer geld wordt gereserveerd voor bijvoorbeeld defensie. "Maar doe het met mate", vindt hij.

Concrete doelen

SGP’er De Leeuw is erg negatief, maar zijn collega’s van de jongerenpartijen van de VVD en D66 zien het wat meer zitten. JOVD-voorzitter Daphne Lodder is 'voorzichtig positief', zegt ze. "Het feit dat we eerder zuinig waren, zorgt dat we nu wat meer vlees op de botten hebben", aldus Lodder. Ze vindt het goed dat er wordt geïnvesteerd, maar mist concrete plannen. "We moeten het geld doelmatig besteden. Maak het concreet, zorg dat het geld goed wordt besteed en dat iedere euro rendeert. Dat je niet een zak met geld geeft en zegt: los het maar op!"

Jonge Democraten-collega Joris Hetterscheid is het eens met dit laatste, maar hij denkt dat de ministers daar nog wat tijd voor nodig hebben. Nu niet investeren zorgt echter júist dat de rekening bij de toekomstige generaties komt te liggen, vindt hij. "Als je nu niet investeert in klimaat en onderwijs, gaan zij de gevolgen van klimaatverandering zien", zegt hij. Ook wijst hij erop dat geld in bijvoorbeeld onderwijs steken, rendabel is: "Daar groeit de economie alleen maar van", vindt hij.

Niet alleen de politiek is kritisch. Ook ING-hoofdeconoom Marieke Blom maakt zich zorgen. Het CPB is bang dat tijdelijke uitgaven, zoals aan klimaat, structurele uitgaven worden. Blom is het hiermee eens, zegt ze in Geld of je Leven. Ze las de plannen met verbazing: "Ik heb nog nooit eerder een CPB-doorrekening gezien waarbij alles een intensivering stond."

Aan alles wordt meer uitgegeven, zonder dat daar extra belasting voor wordt geven. "Dat is wel echt uniek", zegt ze. De vraag is of ze dit kunnen volhouden. "Als je een grote overheid wilt, moet je misschien wat lasten verzwaren", aldus Blom.

Staatsschuld

Over het punt van de staatsschuld maakt Blom zich wat minder zorgen. De eerder genoemde 60 procent is 'best een willekeurig getrokken grens', vindt de econoom. "Best veel economen, ook in Nederland, zeggen dat je de staatsfinanciën meer als een middel kan zien dan een doel", zegt ze. Vanuit de maatschappij klinkt de wens dat er meer geïnvesteerd moet worden in de sociale sector en daar reageert het kabinet op.