Gerdi Verbeet: 'We zien democratie nu als water uit de kraan'

Gerdi Verbeet voegt het lege handelingen plankje toe aan het museum van de democratie. Dat plankje is een duidelijk symbool dat we de democratie niet voor lief moeten nemen. Voor dit museumstuk dat de voormalig Tweede Kamervoorzitter wil toevoegen, gaan we terug in de tijd. Naar de Tweede Wereldoorlog - een periode van stilte in de Tweede Kamer.

Schorsing Kamer voor onbepaalde tijd

De toenmalige voorzitter van de Tweede Kamer, Josef van Schaik, besloot op 10 mei 1940 alle werkzaamheden van de Kamer voor onbepaalde tijd te schorsen. "Dat is van een groot inzicht geweest", zegt Verbeet.

Verbeet: "Hij had goed door wat de betekenis was van de bezetting en dat je je niet moest laten gebruiken als volksvertegenwoordiger om het werk van de bezetter te witwassen, iets wat andere organisaties wel hebben gedaan."

In de vijf jaar dat de Nederlandse democratie stillag, is het gebouw van de Tweede Kamer in beslag genomen door de Duitsers. "Beneden in de Tweede Kamer, was een martelkamer. Daarnaast was er een kamer waar ze mensen die daarna aan de beurt waren lieten mee luisteren, in de hoop dat ze eerder zouden doorslaan", aldus Verbeet.

De democratie bestond niet tijdens de oorlog

Dat de democratie ten tijde van de Tweede Wereldoorlog niet bestond is duidelijk zichtbaar door het lege plankje in de Handelingenkamer. Alles wat in de Tweede Kamer wordt gezegd, komt in de Handelingen die in die kamer worden opgeslagen. Heel de kamer staat dus vol, op dat ene plankje na. Het lege handelingenplankje symboliseert de stille jaren 1940-1945 waarin de Kamer niet vergaderde. En precies dat plankje voegt Verbeet toe aan het museum.

Museum van de Democratie

De democratie blijft een bestuursvorm die altijd ter discussie staat. Er wordt constant aan geschaafd en er wordt nu zelfs gekeken of de Nederlandse parlementaire democratie nog wel toekomstbestendig is: reden genoeg voor De Nieuws BV om het museum van de democratie te openen.

Elke maandag voegt een gastconservator een stuk toe aan de virtuele collectie die hier te bezichtigen is. Door middel van al die stukken en de verhalen die daarbij horen, vertelt het museum het verhaal van onze democratie.

Stilte doorbroken in 1945

Op 25 september 1945 verbrak voorzitter Josef van Schaik, de vijf jaar durende stilte en opende een nieuw parlementair jaar. Een aantal Kamerleden ontbraken. Sommigen lukt het niet naar Den Haag te komen, anderen zijn omgekomen tijdens de oorlog.

Verbeet schetst hoe die eerste vergadering plaatsvond: "Alle Kamerleden die er nog waren heeft men uitgenodigd naar Den Haag te komen. Voor een deel kwamen de oude Kamerleden en voor een deel heeft men een tijdelijke commissie erbij gehaald. Maar toch begonnen ze alsnog met een klein clubje. De vergadering is met 74 leden weer geopend."

Democratie als water uit de kraan

Het besef dat de democratie belangrijk is en niet voor lief moet worden genomen is één van de redenen dat Gerdi Verbeet het lege handelingenplankje als museumstuk aandraagt. "We zien democratie nu een beetje als water uit de kraan. Water uit de kraan is al heel bijzonder en democratie is ook heel bijzonder. Het omgaan met minderheden, het sluiten van compromissen en het niet 100% je zin kunnen krijgen. Dat zijn de kernwaarden van de democratie."

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.