Rechtse koers voor Europese Raad: 'Kans dat radicaal-rechts een blok vormt, is niet zo groot'

Volgens Schmidt was de voorspelling al wel dat het politieke midden stand zou houden in de Europese Unie. Toch zal er een rechtsere koers gevaren worden de komende vijf jaar. "Die partijen zijn nationalistisch. Europese samenwerking zit niet in hun DNA." Schmidt denkt ook dat de uitslag van de Europese verkiezingen "meer invloed" zal hebben op de individuele landen dan op Brussel.

België

"De grootste verrassing was de uitslag van België", zegt Schmidt. Zo denkt beller Matthijs Peters, die zelf in Brussel woont, er ook over. "Mijn verwachting is dat de radicaal-rechtse partijen, die geen samenhang hebben, weinig voor elkaar krijgen", reageert Peters.

Duitsland

Journalist Margriet Brandsma verwacht dat de invloed van radicaal-rechts zal toenemen, maar benadrukt ook dat radicaal-rechtse partijen "niet zo groot" geworden zijn als verwacht. In Duitsland, waar Brandsma lange tijd correspondent was, wist de rechts-radicale partij AfD veel kiezers te trekken, vooral jongeren van tussen de 16 en 24. "Jongeren stemmen op partijen die zich druk maken over onderwerpen waar zij zich ook druk over maken. En dat is migratie en geweld."

Aan de andere kant kreeg de links-populistische partij BSW in Duitsland ook heel wat stemmen. "Ze snoepten stemmers weg van de AfD. Het raakt elkaar op meerdere thema’s, zoals migratie en de oorlog in Oekraïne", aldus Brandsma. De journalist benadrukt dat het een "beetje een rommeltje" is hoe de stemmen verdeeld zijn in Duitsland.

Hongarije

In Hongarije is het vooral een groot verlies geweest voor premier Orbán, die voor het eerst in tien jaar niet de meeste stemmen trok. "Hij is gezakt naar onder de 50 procent. Hij ziet het zelf als winst natuurlijk. Maar het is minder goed dan verwacht", zegt beller Wouter Hoek. "Het is een interessante ontwikkeling", gaat Hoek verder. Hongarije kleurt namelijk oranje, de kleur van Orbáns tegenstander Fides.

Scandinavië

In Scandinavië wordt juist gesproken van een linkse wind. "Het is een verrassende uitslag", zegt Jasper van Kuijk, wetenschapper en columnist. "De rechts-radicale partijen zetten vooral in op migratie. Maar dat was niet het belangrijkste thema voor de kiezers, dat bleek vrede in Europa te zijn."

Italië

Meloni zegeviert wederom in Italië met ongeveer 28 procent van de stemmen. "Het was een soort referendum voor haar beleid en die heeft ze gewonnen", reageert historicus Arthur Weststeijn. Meloni's boodschap was om Europa "meer te laten werken" voor Italië en dat maakt haar populair. "Ze wil een sterk Europa, maar vooral een Europa dat zich hardmaakt voor Italië."

Portugal en Spanje

Beller Maria Gelissen woont in Portugal en merkt vooral op dat Portugal nauwelijks wordt besproken. "Het is een beetje het vergeten land, een vakantieland en komt verder weinig voor in de berichtgeving." Astrid Nitrauw, beller en inwoner van Spanje, valt het vooral op dat Spanje zich minder drukmaakt over Europa. "Spanje is toch wel ver weg van Brussel, dat gaat hier z’n eigen gang."