Alicante - De grimmige wereld achter de Black Friday uitverkoop

In de nieuwste aflevering spreken de makers onder meer met medewerkers van het distributiecentrum XPO in Tilburg. Bij het bedrijf wordt de kleding van H&M verwerkt door overwegend gastarbeiders. Ondanks dat de Zweedse modeketen eerder deze maand bekend maakte niet aan Black Friday mee te doen, bestaan er toch de nodige misstanden.

De 26-jarige Erik uit Slowakije en de 29-jarige Ereka uit Polen doen in de aflevering hun verhaal. "Voor mij is werken bij dit bedrijf de slechtste ervaring uit mijn leven," vertelt Erik.

Volgens hem hebben de werknemers in het bedrijf structureel te maken met een te korte pauze. Waar het wettelijke minimum op een pauze van 45 minuten per dag ligt, hebben zij slechts 35. De tien minuten verdwijnen omdat de honderden werknemers in hun eigen pauze moeten uitklokken bij een klok die ver van hun werkplek staat. Daarnaast vindt de zogeheten security check in de pauze van de werknemers plaats.

Vakbond FNV heeft gepoogd met de werknemers een petitie met 700 handtekeningen XPO aan te bieden. Erik vertelt dat ze meerdere keren voor een dichte deur kwamen te staan. "XPO kwam niet toen we onze petitie wilden aanbieden. Ze gaven niet eens een reactie. Ze hadden kunnen zeggen dat ze het niet accepteerden, maar zelfs dat deden ze niet."

Desgevraagd laat XPO weten dat ze aanboden om de petitie in hun kantoor in ontvangst te nemen, maar dat dit geweigerd was door FNV. De reden hiervoor was dat XPO de overhandiging niet wilde laten filmen.

‘Doen alsof je geen Engels spreekt’

Zowel Aneta en Erik spreken van een giftige sfeer op het werk. Wanneer personeel van H&M het centrum bezoekt worden de werknemers geadviseerd om niet met hen te praten. "Ons werd verteld dat wanneer iemand van H&M naar de productiviteit vraagt we moeten doen alsof we geen Engels spreken", vertelt Aneta. "Hierdoor zouden ze dan geen andere vragen gaan stellen en dat was het beste voor ons."

In een schriftelijke reactie laat H&M weten dat XPO met haar werknemers in gesprek gaat over de klachten.

Overgewaaide Hype

In de aflevering wordt ook gesproken met Claudine Hoogerheijde, eigenaar van kinderwinkel Mevrouw Groen in Hilversum. "Black Friday is de meest vreselijke dag die er is," stelt Hoogerheijde. "Hadden we tien jaar geleden een Black Friday? Ik dacht het niet. Het is een overgewaaide hype uit Amerika en hier in Nederland doen we maar wat. Zo had Albert Heijn een aantal jaar geleden de appels in de Black Friday-uitverkoop. Toen dacht ik echt: waar zijn we mee bezig?"

Volgens de winkeleigenaar staat de dag symbool voor het overconsumeren waar de wereld kapot mee wordt gemaakt. "Een broek van een euro of zeven kan gewoon niet. Ergens in de productieschakel gaat het mis en daar wordt geld ingeleverd."

Benieuwd naar het hele verhaal? De nieuwste aflevering van Alicante staat nu online op de site van NPO Radio 1. Ook in de podcast-apps is de aflevering te vinden