Laila Frank: 'Ik bewonder de vechtlust van Amerikanen, juist omdat die vaak uit noodzaak is geboren'

Komt Washington in het nieuws, dan gaat het vrijwel altijd om de politieke hoofdstad Washington D.C.. Deze stad bepaalt sterk het nieuwsbeeld, van Washington als naam en van Amerika als land, terwijl er in Amerika nog achtentachtig andere plaatsen zijn die Washington heten. Vaak is er in het nieuws aandacht voor het politieke spel, maar gaat het te weinig over wat dat spel betekent voor inwoners en wat de gevolgen van bepaalde beslissingen voor hen zijn.

Journalist Laila Frank is benieuwd hoe het leven daar is en hoe mensen zich in andere Washingtons inzetten voor hun gemeenschap en hun land. In de podcast Welkom in Washington reist ze naar acht verschillende Washingtons om kennis te maken met haar bewoners en op die manier met een andere kant van Amerika.

De keuze voor acht van de achtentachtig andere Washingtons was niet eenvoudig. Met thema’s als racisme, abortus en democratie en een persoonlijk wensenlijstje in haar hoofd, begon de zoektocht naar wélke acht Washingtons het moesten worden. "Het moest een beetje een mix zijn van alle delen van het land. Als je leest dat Washington, California, een oude mijnstad is, of dat de KKK-hoofdstad van Amerika in Washington Parish, Louisiana, lag, dan ga ik aan."

Een one-woman-band

In totaal reisde Frank 20.000 kilometer door het land. Een fantastisch avontuur, vol bijzondere momenten, maar soms ook zwaar. "Je bent een one-woman-band en dat is soms zwaar. Gelukkig zijn Amerikanen open en heel welkom, dat is fijn. Mensen zijn erg dankbaar dat ze hun verhaal mogen delen", vertelt Frank.

De podcast is niet alleen een roadtrip voor Frank, als luisteraar word je meegenomen op reis. "Een podcast is ook sfeer en mensen moeten ook met joú mee op reis willen. Naast het selecteren en weglaten van fragmenten was één van de grootste worstelingen voor mij; meer van mezelf laten zien." De muziek die voorbijkomt in de afleveringen komt van Franks persoonlijke playlist en veel nummers luisterde Frank ook op die bewuste plek. "Soms hebben we ook zitten spelen. Zoals bij Let’s talk about sex in aflevering zes in Ohio, waar ik mensen van de anti-abortusbeweging sprak."

Grote problemen, in kleine gemeenschappen

Frank bezoekt in de eerste aflevering Washington, California, waar op het hoogtepunt van de goudkoorts in 1850 250.000 mensen woonden, maar nu nog maar 160 inwoners telt. Washington, California, is niet het enige dorp dat te maken heeft met veel leegloop, bijna 2500 kilometer verderop kampt de gemeenschap van Washington, Kansas, met hetzelfde probleem en in de podcast kom je erachter hoe de inwoners hun gemeenschap toch draaiende weten te houden.

In de vijfde aflevering wordt Frank in het kleine dorpje Washington, Kansas, groots ontvangen met een heuse bijeenkomst in een zaaltje. Ziekenhuis-directrice Roxanne vertelt in de aflevering vol trots dat er in het afgelopen jaar al 22 -corona- baby’s zijn geboren. Het probleem van de leegloop blijft alleen groot, met tekorten aan zorgmedewerkers en kinderopvang als gevolg en oorzaak tegelijk.

Twee en een half uur verderop hebben ze gelukkig gemerkt dat er nog een gulle en creatieve oplossing is om de leegloop te remmen. Wat in eigenlijk alle plaatsen opvalt is dat de bewoners van de verschillende Washingtons pessimistisch zijn over de staat van het land, maar dat ze aan de andere kant ongelooflijk veerkrachtig en optimistisch zijn om aan de slag te gaan en hun land zelf te veranderen, legt Frank uit.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Een persoonlijk inkijkje

Het ietwat ongemakkelijke gevoel in Washington, Georgia, blijft hangen bij Frank. Het dorp kent twee kanten: die van de witte en die van de zwarte gemeenschap. "Het schuurde en ik voelde ongemak. Ik werd buitengesloten door de witte gemeenschap, omdat ik eerst bij de zwarte gemeenschap was geweest. Dat was heel confronterend."

Waar het soms schuurt, krijgt Frank ook diverse malen een heel intiem kijkje in iemands leven. In aflevering drie bezoekt Frank Washington State, waar de dakloze Azrael zijn graffitiwerk aan haar laat zien. "Het eerste contact verliep stroef, maar uiteindelijk mocht ik heel dichtbij komen. Dat is zo bijzonder."

In de laatste aflevering in Washington, Pennsylvania, komt Frank terug bij het onderwerp waarom ze de podcast Welkom in Washington wilde maken. "Activisten in het hele land vertelden me dat je de kern van bijna elk probleem in Amerika kunt afpellen naar het corrupte, politieke systeem. Politici zitten in dat systeem, dus je kunt niet van hen verwachten dat zij het moeten veranderen. We, the people, wij moeten het doen." Frank bewondert de daadkracht en eindeloze vechtlust van Amerikanen. De andere kant van de medaille is "ze moeten wel, hun vechtlust is uit noodzaak geboren".

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Een plek van troost

Al op jonge leeftijd ontstond bij Frank een fascinatie voor Amerika. Haar grootvader overleed in dezelfde periode toen de toenmalige Amerikaanse president John F. Kennedy werd vermoord. "De hele wereld huilde om Kennedy en mijn moeder huilde om haar vader. Het verdriet van Amerika, was de troost van mijn moeder", vertelt Frank. Door dat verhaal werd Amerika in Franks jeugd een plek van troost.

Het land bleef een rol spelen in het leven van Frank. Toen Frank als campagnespecialist en politiek adviseur ging werken keek ze vaak met een schuin oog naar Amerika en ze werkte als vrijwilliger voor de Obama-campagne.

Tijdens het campagnewerk zag Frank een andere kant van het land dan de schreeuwende Coca-Cola reclames, hotdogs en flitsende neonlichten. "Ik dacht, hier gebeurt het. Je praat met mensen die je niet in het nieuws ziet. Toen leerde ik ook de rauwe, schurende en harde kant van Amerika kennen. Daar is het zaadje gepland voor deze podcast."

Alle afleveringen van de podcast Welkom in Washington vind je hier, of ga naar je favoriete podcast-app.