Column | Politiek met de bijbel in de hand

Barack Obama’s ‘geestelijk adviseur’ Joshua Dubois bracht in 2013 eenzelfde soort boek uit: The President’s Devotional. Ook Obama zou zijn dag er altijd mee beginnen. Ik weet nooit of ik dat moet geloven.

In Amerika word je nou eenmaal geen president als je niet christelijk bent. Atheïsten zijn vooralsnog kansloos in de Amerikaanse politiek. Dat blijkt wel uit hoe Mark Zuckerberg, de van presidentiële ambities verdachte Facebook baas, onlangs liet weten geen atheïst meer te zijn maar religie ‘heel belangrijk’ te vinden. Hoewel de gemiddelde Amerikaan een socialist net iets erger vindt dan een atheïst durft niemand in het Amerikaanse Congres zich atheïst te noemen. Ze zijn hooguit unaffiliated, don’t know of unspecified. Oud congreslid Barney Frank kwam pas uit de kast als niet-gelovig toen hij de politiek verlaten had.

Nederland

Hoe anders is het in Nederland. Jan Peter Balkenende kreeg als premier in 2008 een storm van kritiek en kamervragen van Alexander Pechtold (D66), Rita Verdonk (VVD) en Jeroen Dijsselbloem PvdA) over zich heen voor de persoonlijke uitspraak in een christelijk tv-programma: "Zonder geloof kun je niet functioneren." Kwetsend voor ongelovigen zou het zijn!

Premier Mark Rutte is hervormd opgevoed, noemt zichzelf nog steeds christelijk, maar praat nauwelijks in het openbaar over zijn geloof. In Zomergasten en in zijn ‘Preek van de Leek’ van vorig jaar gaf Rutte aan ‘voor 51 procent in het geloof te staan.’ Hoewel ik hem daarin best wil geloven – het is vast ook heel herkenbaar voor veel mensen - is het ook een veilig antwoord. Hij blijft zo dicht staan bij beide kampen: gelovig en ongelovig Nederland. Niemand hoeft er al te veel aanstoot aan te nemen. De Nederlandse premier dweept niet met de bijbel, maar vindt vooral religieus geïnspireerde klassieke muziek als de Mattheus Passion van Bach mooi en inspirerend.

Bijbel

Anders dan in Amerika, is de bijbel in Nederland ook niet iets om mee rond te paraderen. Nederlandse christelijke partijen die de bijbel wel vaak en graag citeren blijven al een tijdje stabiel op respectievelijk drie en vijf zetels staan. De formatie die nu gaande is met VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, werd door de PvdA-fractie smalend ‘rechts met de bijbel’ genoemd. Het was in ieder geval niet als compliment bedoeld. Het was vooral bedoeld om Alexander Pechtold te pesten, die eerder nog geen zin had om met een bijbelvaste partij te onderhandelen over andere dingen dan het kasboek. Je kan je trouwens afvragen wat er eigenlijk in de bijbel staat over embryo’s, marihuana en mensen die hun leven voltooid achten…

Hillary Clinton is inmiddels wel klaar met de politiek. Hoewel ze waarschijnlijk veel vaker in een kerk is geweest dan Donald Trump, heeft het haar niet geholpen in een land wat daar toch waarde aan hecht. Maar misschien is dat ook wel aan het veranderen. Hillary Clinton liet pas weten tijdens een fotosessie voor de promotie van het boek van haar geestelijk adviseur, dat ze als lekenpredikant wel voor zou willen gaan in de Methodistenkerk waar ze lid van is. Ik ben in de zomer van 2015 eens op bezoek geweest in de kerk van haar jeugd in Chicago.

Het excuus was dat het vakantietijd was, maar er waren in de kerkbankjes van Hillary's oude kerk niet veel mensen meer over.

Bertine Moenaff is Amerika-watcher en politiek redacteur bij Dit is de Dag