Baudet is niet bijzonder

"Zo wachten we met zijn allen op Keizer Nero", hoor ik een collega zeggen. Met zestien mede journalisten wacht ik op de winnaar van woensdagavond. Het is pas donderdagmiddag en nu al zijn zeeën van inkt en uren aan zendtijd aan Baudet besteed. Het is pas het begin van een stortvloed aan verhalen. Sinds de Forum-voorman over ruïnes oreerde schreeuwen zijn tegenstanders dat het land in brand staat.

Nederland is in de ban van Baudet. Freek de Jonge besloot bijvoorbeeld door een herdenking voor een terreuraanslag heen te tetteren om een statement te maken. Ondertussen worden alle greatest hits van de Forum-voorman weer afgedraaid. De vrouwonvriendelijke uitspraken, de extreemrechtse Forum-vriendjes, de pro-Russische houding, het complotdenken, de alt-right uitspraken en feitenvrije retoriek worden van stal gehaald om de FvD-stemmers toch maar te vertellen dat ze verkeerd gekozen hebben.

Wie denkt dat Nederland ‘wakker’ moet worden leeft volgens mij in een droomwereld. De kiezer is niet gek en dit land is niet besmet met een giftig racisme. Natuurlijk zijn er de donkere kanten aan Baudet, maar dat is volgens mij niet het geheime ingrediënt van zijn toverdrank. Er is namelijk een veel voor de hand liggender verklaring voor zijn succes; Thierry is een outsider. En die rol kreeg hij in de schoot geworpen.

Geïnfecteerd

De afgelopen jaren heeft Mark Rutte vrijwel iedere partij geïnfecteerd met VVD-beleid. De premier zocht allerhande politieke bedpartners om maar tot meerderheden te komen. Bij gebrek aan stabiele coalities in de Eerste Kamer leidde de minister-president een soort swingersbestaan; hij ging met wie er met hem wilde. Op die manier is bijna heel het Binnenhof besmet geraakt met een liberale uitstraling.

Natuurlijk is het logisch dat in een coalitieland als het onze compromissen worden gesloten. Maar als haast iedereen deels verantwoordelijk gehouden kan worden voor genomen beslissingen geef je nieuwkomers wel een enorme voorsprong. Het lijkt erop alsof het FvD dat dondersgoed begrepen heeft. Continu hebben zij zich als de buitenstaanders opgesteld.

Non-individuals

Tijdens een reclameblok van het RTL-debat haal ik een kop thee bij de bar. "Non-individuals zijn het", zegt Baudet. Hij hupt op en neer terwijl hij op zijn espresso wacht. "Het zijn geen echte mensen, het is allemaal zo gemáákt. Het gaat ook nergens over. Vraag eens een keer: Wie heeft er voor het laatst een goed frans boek gelezen? Daar ben ik nou benieuwd naar!" Wat mij bij blijft is dat deze man niet volgens de Haagse regels speelt.

Baudet heeft constant die rol van buitenbeentje gespeeld. Of het nou iets groots is, als zijn klimaatstandpunt, of iets kleins als te laat aanschuiven in een nieuwsuur studio, steeds straalt hij uit: Ik ben anders. Denk aan zijn maidenspeech in het latijn is, het mag-de-microfoon-aan-moment of de Uil-van-Minerva-speech was, hij gaat tegen alle conventies in en juist daarom scoort hij. Omdat hij diametraal anders is dan zijn collega politici. Zeker nu het Binnenhof homogener lijkt dan ooit.

Als je op deze manier naar de opkomst van Forum voor Democratie kijkt is het bijzondere er snel vanaf. Want je presenteren als buitenstaander is een van de oudste politieke trucs en het legt je haast nooit windeieren. Of je nou Reagan of Fortuyn, Sanders of Trump heet, de rol van outsider is een korte weg naar succes. Zo bezien is deze opkomst niets nieuws onder de zon en is Baudet een politicus als alle anderen.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV