Tourcolumn: De gevreesde kasseien in het desolate landschap

Ik kan niet wachten om het comfort van het asfalt achter mij te laten en de afslag te nemen naar de paden, die mij zullen doen schudden in mijn voiture. Om nog maar te zwijgen van de pijniging die zij veroorzaken gaan bij de coureurs op hun biciclette. De kasseienstroken, die het peloton angst inboezemen en de harten van de wielerfans sneller doen kloppen.

Bewegwijzering naar de stroken heb ik niet nodig. Naarmate ik langer over de Franse plattelandswegen rijd, doemen er voor mij steeds meer wandelaars op. Sommigen dragen koelboxen met zich mee, anderen sjouwen met tuinstoelen. Eendrachtig lopen ze in de richting van een kruispunt, waar zij linksaf slaan. Ik volg en vind de gevreesde kasseien.

Het gerammel van mijn auto geeft al een indicatie van de staat waarin de strook zich bevindt. Maar als ik uitstap en het bonte pallet aan keien en stenen eens dichterbij bekijk, wordt mij duidelijk dat de renners in deze etappe over een lijdensweg worden gestuurd. De kasseien liggen schots en scheef, met soms centimeters van niets daartussen. Het pad staat bol. Coureurs met aanleg voor claustrofobie zullen zich opgesloten voelen op de smalle strook omgeven door dijkjes.

Op een van de dijken tref ik een landgenoot, die in het verleden zelf ook wel eens geprobeerd heeft zo’n strook te trotseren. Het is hem slecht bevallen. De man had een van de basisregels uit het handboek ‘Rijen over de Kasseien’ niet toegepast. Waar ‘ontspannen rijden’ geldt als het voornaamste kasseien-credo, deed hij het tegenovergestelde. De man vertelt: “Je moet heel losjes je stuur in je handen hebben. Als het ‘m te strak vast hebt, dan krijg je kramp in alles wat er in je armen zit. Dan gaat het heel slecht met je.”

En dan is de strook waar de man is gaan staan nog maar een ‘2 sterren’-strook, wat in Tour de France-taal staat voor ‘relatief eenvoudig’. Anders is dat als ik nog wat doorrijd over het parcours en bij het dorpje Erre op een ‘4 sterren’-strook stuit, jargon voor ‘bijzonder zwaar’.

Dat die kwalificatie niet misstaat, kan een Belgische omstander beamen. Hij verkende de kasseien al eerder, zoals anderen dat nu nog doen. Op mountainbikes, op rammelende stadsfietsen. “Ze liggen slecht, de kasseien”, zegt de Belg. “Ze liggen uit elkaar, er liggen putten in, bulten, stukken asfalt ertussen. Het is de hel voor iemand die het niet graag doet”, schatert hij.

Want dat is het dubbele van deze rit: veel wieleramateurs vrezen de kasseien en zien de gevaren, maar ze staan te popelen om de profs zich een weg te zien banen over deze vervloekte stenen. Het peloton, inmiddels in kleine groepjes uiteen gevallen, komt aan en dendert op hoog tempo over het smalle pad. Niemand valt, niemand rijdt lek, het gaat vooral heel hard.

“Keihard, niet te geloven”, zegt de Belg vol bewondering. “Lijnrecht en knallen, he. Dat is topsport van de bovenste plank.” Ondertussen let hij op de gelaatsuitdrukkingen van de passerende coureurs. “Die gezichten spraken boekdelen. Vermoeiende, afgepeigerde gezichten.”

De renners zijn inmiddels niet meer zichtbaar. Ze zijn opgeslokt door een wolk van stof en zand. Als dat is neergedaald, resteert het desolate Noord-Franse vergezicht. Een graanveld, een schoorsteen en een krakkemikkig spoorlijntje.