Pro-life én pro-choice

Het is een wonderlijke combinatie in het Nederlandse polderlandschap van de hulpverlening. Siriz is een zogenaamde 'pro-life' organisatie, maar is ook 'pro-choice'.

Op hun website verklaren ze: "Onze medewerkers hebben de overtuiging dat het ongeboren leven vanaf het begin recht heeft om zich verder te ontwikkelen en ter wereld te komen. Siriz werkt daarom aan een maatschappelijk klimaat waarin men de waarde van ongeboren menselijk leven erkent en de eigen verantwoordelijkheid voor dit leven wil dragen. Siriz respecteert de eigen verantwoordelijkheid van de ouders om binnen de wettelijke grenzen zelf een keuze te maken voor het uitdragen van een zwangerschap of het afbreken daarvan."

Siriz maakt meer werk van het benoemen van alternatieven voor abortus, ondersteunt dat ook praktisch met fondsen en opvanghuizen en heeft een bepaalde identiteit. En die identiteit is al gauw tegen het zere been van partijen als de PvdA en GroenLinks die pal willen staan voor het recht om een zwangerschap af te breken.

Inmiddels is een meerderheid van de Tweede Kamer er voorstander van om de subsidie voor Siriz, zo'n 1,5 miljoen euro per jaar, te stoppen. Wat is er de afgelopen maanden gebeurd?

Subsidie strijd

Op 31 augustus 2018 schreef Christa Compas van het Humanistisch Verbond een opiniestuk in het NRC waarin ze pleit voor het stopzetten van de subsidie voor Siriz, omdat er een anti-abortus lobby achter zou zitten. Siriz zelf ontkent dat ze 'anti-abortus' zijn tegenover EenVandaag. Ze begeleiden wel degelijk ook vrouwen die kiezen voor abortus.

Volgens directeur Ronald Zoutendijk ondergaat uiteindelijk ook een derde van de keuzehulp-cliënten van Siriz een abortus en van een derde weten ze niet wat de uitkomst is. Dus 'anti-abortus' kan je ze strikt genomen ook weer niet noemen. Maar ze komen wel degelijk voort uit een 'pro-life' beweging en dat verbergen ze ook niet.

Op 6 september 2018 gaat Corinne Ellemeet van GroenLinks bij Dit is de Dag in debat met SGP'er Kees van der Staaij, warm pleitbezorger van Siriz. Ellemeet wil dan nog niet zo ver gaan als het Humanistisch Verbond, en ze wil de subsidie niet stoppen, maar wel korten.

Over de identiteit van Siriz zegt ze: "Er zullen vrouwen zijn die zich daar prettig bij voelen, maar dat is een klein percentage." Tot dan vindt ze blijkbaar dat er nog een markt voor is, zij het beperkt.

Later die maand, op 27 september 2018, schaart GroenLinks zich toch met de PvdA achter een voorstel om de subsidie helemaal de nek om te draaien, vanwege berichten van 'medisch onjuiste informatie'. Dat is mede gebaseerd op undercover chatgesprekken van Gunilla Kleiverda, gynaecoloog en tevens bestuursvoorzitter van de internationale pro-abortus organisatie Women on Waves.

Siriz herkent zich echter niet in het beeld, kan de gewraakte chatgesprekken in het eigen systeem niet terugvinden en mocht de transcripten waar het om zou gaan naar eigen zeggen niet inzien.

Partijen als GroenLinks, PvdA, D66 en VVD hekelen nu ook de 'sturende' vragen van hulpverleners van Siriz. "Denk je dat het afbreken van de zwangerschap op lange termijn ook de juiste keuze zou zijn?" en: "Stel dat je later als tachtigjarig omaatje terugkijkt op je leven, is dit dan ook de meest passende beslissing geweest?", noteert de Groene Amsterdammer op 12 september 2018.

Twijfel

De vraag is of vrouwen twijfel aangepraat wordt, of dat ze ook daadwerkelijk twijfelen. 'Een vrouw kan zelf wel bepalen wat ze wil', wordt vaak onomwonden gesteld, maar er zijn ook vast genoeg meisjes die echt niet weten wat ze moeten of willen doen.

Een meisje genaamd 'Miranda' wordt door de SGP naar voren geschoven als voorbeeld van iemand die twijfelde over abortus, vond dat ze door een huisarts en een abortuskliniek geen alternatieven aangeboden kreeg en wel blij was toen een hulporganisatie haar uiteindelijk stap voor stap kon begeleiden.

Veel vrouwen zijn zeker van hun keuze, maar sommigen ook niet. 'Miranda' maakte zich bijvoorbeeld zorgen om een ex die in haar leven zou blijven. Anderen vrezen de financiële gevolgen. Als een meisje of vrouw diep van binnen een kind toch wil houden, dan is het toch fijn als er stichtingen zijn die in die nood kunnen voorzien. Zorgen kunnen overnemen.

Waarom zou je dan de baby met het badwater weggooien? Als er echt sprake is van medische missers, moet de inspectie dat onderzoeken. Als medewerkers echt over de scheef zijn gegaan, geef dan ruimte voor verbetering. Maar uiteindelijk is het ook de vraag of je kan geloven dat er mensen zijn die én 'pro-life' zijn, maar ook 'pro-choice.'

In Dit is de Dag gingen de directeur van het Humanistisch Verbond en de directeur van Siriz voor het eerst met elkaar in gesprek. Luister het hele gesprek hier terug

Bertine Moenaff is politiek redacteur voor Dit is de Dag