Column Malou Holshuijsen: de kromgebogen flamingo

Ken je die prent van die roze kromgebogen flamingo?

Welbekend bij menig hippe interieurzaak waar we vroeger – pre-covid - wel eens kwamen om iets voor in huis te kopen.

De prent van de kromgebogen roze flamingo is er een, die veel mensen hebben gekocht. Een modetrend geïnspireerd op het werk van John James' Audubo. Een wetenschapper slash schilder slash maker van het wereldberoemde vogelboek: The Birds of America uit 1838.

Het kan zijn dat je er nog nooit van gehoord hebt – maar zijn tekeningen heb je hoe dan ook een keer ergens gezien - en, zijn binnenkort in originele staat te zien in het Teylers museum in Haarlem.

Slavendrijver

Het werk van John James een genot om naar te kijken. Kleurrijk, liefdevol en mooi. Ongeveer alles wat meneer John James zelf niet was. Naast kunstenaar was de wetenschapper namelijk ook een vervend slavendrijver en slavenhandelaar. Wat hem onlangs, officieel, ook volgens het Teylers museum betiteld als racist.

En nu denk je misschien, hoezo maakt dat hem pas nu, 183 jaar ná zijn gruweldaden officieel een racist? Ik heb geen idee.

Blijkbaar ben je pas echt racist als je jezelf niet meer kunt verdedigen met zinnen als: 'de appjes waren privé' en 'de enige persoon van kleur waar ik voor opkom is zwarte piet'.

Aantoonbaar racisme

Hoe ga je om met aantoonbaar racisme uit het verleden? Wat doe je als er bloed kleeft aan jouw paradepaardje? Het Teylers museum laat het verleden niet onbesproken en heeft aangegeven dit te onderzoeken, en hoopt snel te weten wat het gaat doen met het werk van de wetenschapper en racist John James. En daar kijk ik naar uit - ik ben benieuwd naar het antwoord.

Want, hoe ga je om met aantoonbaar racisme uit het verleden?

Nog even een voorbeeldje om het geheugen op te frissen: 'minder minder Marokkanen' of 'hoe zou jij het vinden als je zus met' – afijn.

Nou, hier in Nederland, kun je er aanstaande 17 maart gewoon op stemmen. Dat is het antwoord. Zo gaan wij om met aantoonbaar racisme uit het verleden.

Sport en mensenrechten

En, verder sturen we sporters naar plekken waar niet alleen de mussen, maar ook de arbeidsmigranten dood van het dak vallen en waar mensenrechten overeenkomen met die van de tot slaaf gemaakte van John James Audubo.

Ik kijk uit naar het onderzoek van het museum en ben blij dat er instanties zijn die zelf de verantwoordelijkheid nemen en het beestje bij de naam noemen. Ik hoop dat wij dat in aanloop naar de verkiezingen ook doen.

Een kromgebogen flamingo is een kromgebogen flamingo.

Een Amerikaanse houtsnip is een Amerikaanse houtsnip.

En een racist is een racist.