Stop met stoken na een aanslag

Ik vraag me altijd af wat je nog moet zeggen na zo’n vreselijke aanslag. Ik had er zelf geen woorden voor, dus ik zei maar niets. Alles wat ik probeerde te bedenken, klonk in mijn hoofd al gauw cliché. Hoe moeilijk is het voor politici en publieke figuren, van wie wel verwacht wordt dat ze in elk geval iets zeggen. Iets van veroordeling en medeleven.

Tegenwoordig gebeurt dat op Twitter. Maar een storm van kritiek stak op nadat Barack Obama, Hillary Clinton en enkele andere Democraten in hun tweets de term Easter worshippers gebruikten.

De tweets ten tijde van de aanslagen op moskeeën in Christchurch werden ernaast gelegd met de opdracht: zoek de verschillen. Daar werd de islamitische gemeenschap als slachtoffer wel expliciet benoemd

Paas-aanbidders

Maar wat was er zo erg aan de term Easter worshippers? Het is in ieder geval niet een heel gangbare term. Letterlijk zou het te vertalen zijn met ‘Pasen aanbidders’. Bedoeld werd: De mensen die in Sri Lanka met Pasen naar de kerk gingen. Conservatieve critici op de sociale media gingen uit hun plaat vanwege die term: Waarom gebruiken Obama en Clinton niet gewoon de term ‘christenen’? Het waren toch christenen die onder vuur lagen? Durft Obama dat niet te benoemen? En waarom niet dan?

Ikzelf voelde die woede niet. Wellicht omdat ik, hoewel ik wel christelijk ben, uit een gemeente kom waarin het niet de traditie is om speciaal met Pasen naar de kerk te gaan. En ik geloof al helemaal niet dat Obama anti-christelijk zou zijn, wat conservatieve Amerikaanse reaguurders hem verweten. Integendeel. Waarom dan die opmerkelijke term ‘Easter worshippers’ die onder Democraten wel afgestemd leek te zijn?

Bezweringsformule

Ik ging te rade bij de van oorsprong Amerikaanse (en christelijke) historicus James Kennedy. Hem klonk de term ‘Easter worshippers’ ook ongebruikelijk in de oren. Zijn verklaring: Het is een soort bezweringsformule. Politieke figuren als Obama en Clinton willen in hun communicatie niet christenen tegen moslims opzetten.

Nu kan je dat ‘politiek correct’ noemen. Maar als ik de berichtgeving over Sri Lanka lees, was er ook wel degelijk een gewelddadige backlash tegenover moslims, die net als christenen ook een minderheid zijn in het land. De New York Times berichtte over ‘gangs of Christian men’ die met geweld en bedreigingen tekeer zouden zijn gegaan in de stad Negombo. In een bericht van de Telegraaf werd de ‘christelijke’ achtergrond van de daders overigens niet benoemd.

Ikzelf zie in ieder geval niet zoveel heil in dat gestook tussen christenen en moslims. Dat is precies waar de extremisten op uit zijn.

Bertine Moenaff is Amerika-liefhebber en politiek redacteur voor Dit is de Dag.