Blinde vlek

Zwarte Piet was gewoon een leuke kindervriend. Iemand die zongebruind terugkwam van vakantie noemde je zonder schroom een neger. Als iemand zei dat we iets moest halen in de kleur ‘huidskleur’ wisten ‘we' wat daarmee bedoeld werd. En vrouwen? Die vonden het altijd leuk om een flirterige opmerking van ‘ons' te ontvangen. ‘Wij’ de jager, zij de prooi. Zo hoort het!

Verder wisten ‘we’ wel dat er mensen met andere huidskleuren waren in Nederland, maar voor ons gevoel zagen ‘we’ geen kleur. Dat deed er niet toe, want kleur was niet iets waar je last van had toch? ‘Wij’ niet in ieder geval.

Een mooi leven was dat.

De laatste jaren wordt daar behoorlijk aan getoornd. Waar ‘wij’ al lachend Zwarte Piet nadeden met een Surinaams accent, bleken veel zwarte medelanders zich hierdoor nogal weggezet te voelen. Het woord neger, waar toch niets mis mee was want het slaat gewoon op negroïde, de zwarte huidskleur, bleek voor veel zwarte medelanders een herinnering aan een nog behoorlijk recente geschiedenis waar je met die huidskleur veroordeeld was tot gratis werken voor welvaart waar alleen ‘wij’ wat van merkten. Het feit dat ‘wij’ bij een afwijzing na een sollicitatiegesprek niet eens nadachten over onze huidskleur, bleek een unicum te zijn.

En daar komen de vrouwen nog bij. Want al die gevatte opmerkingen over een mooi lichaam, een handje net iets lager dan de rug, in ‘onze’ beleving een speels gebaar, bleek voor de vrouw in kwestie vaak helemaal niet zo speels en leuk, maar intimiderend en beangstigend.

Valt toch even tegen.

De eerste neiging is om te denken: Ach, wat een gezeur. Waarom hebben we dat dan niet eerder gehoord? Kunnen we het nu weer over echte problemen hebben? Gaat het nou alweer over racisme? De andere partij heeft er toch ook een aandeel in?

Logische gedachten. En stiekem ook wel herkenbaar. Maar wel typisch dingen die je zegt als je een blinde vlek hebt. Van zo’n vlek heb je zelf nooit last. Maar het is wel gezond als ‘ie op gegeven moment weggaat. Dat is irritant, en je hebt er zelf geen voordeel van. Maar voor de ander is het vaak een wereld van verschil.

Renze Klamer is presentator van Langs de Lijn En Omstreken