Astronomen ontdekken neutronensterren op miljarden lichtjaren afstand: 'Echt fascinerend'

Met de geavanceerde radiotelescoop in Westerbork kunnen sterrenkundigen ver het heelal in kijken. Daar zien ze flitsende sterren, veroorzaakt door enorme explosies op neutronensterren. "Dat zijn bijzondere sterren. Alle materie, ook jij en ik, bestaat voor de helft uit neutronen en verder uit heel veel leegte. Maar in sommige sterren is die ruimte er tussenuit en blijven alleen de neutronen over. Dat heet een neutronenster", legt Van Leeuwen uit.

"Zo’n neutronenster is maar tien kilometer in doorsnee, dus niet veel groter dan een stad. Maar hij weegt wel een miljoen keer meer dan de aarde. Dus daar is de zwaartekracht enorm sterk en heb je enorme magnetische velden en gigantische energieën", vertelt hij.

Vier miljard jaar gelden

Neutronensterren werden al eerder waargenomen. "Die sterren kenden we al een beetje van bij ons uit de buurt, ze zitten ook tussen de sterren die je 's avonds met het blote oog kan zien. Maar nu blijkt dus dat ze ook op gigantische afstanden te vinden zijn." Het blijkt te gaan om licht dat miljarden jaren geleden werd uitgezonden. "Echt fascinerend. Als je met het blote oog naar sterren kijkt, zie je eigenlijk al het licht van tienduizend jaar terug. Je kijkt dan terug in de tijd. Maar als je radio-ogen zou hebben zoals de radioschotels in Westerbork, dan zie je soms flitsende sterren. Daar hebben we nu op ingezoomd, en die blijken gewoon vier miljard lichtjaren weg te staan. Dat licht is dus vier miljard jaar geleden uitgezonden. Toen bestonden mensen nog niet eens. Ongelooflijk."

Onderzoek

Volgens Van Leeuwen draagt deze ontdekking bij aan fundamenteel onderzoek. "Waar zijn we van gemaakt? En wat is onze plaats in de ruimte? Als je de tijd neemt om verder te kijken, blijkt eigenlijk dat de aarde maar een stofje is in een gigantisch heelal. Dat hebben we nu laten zien door die radioflits te onderzoeken. Het heelal is enorm en er gebeuren dingen met energie, zwaartekracht en magneetvelden die ver te boven gaan wat je in een aards laboratorium zou kunnen."