Is carnaval het feest van de democratie?

Maar hoe democratisch is carnaval eigenlijk? Van oudsher kent het carnavalsfeest een politiek tintje. "Het is een ventiel voor alle spanningen in de samenleving", zegt Herman Pleij, historicus die promoveerde op middeleeuwse volksfeesten zoals het carnaval.

Door een aantal dagen de wereld op zijn kop te zetten, gaf dat een uitlaatklep aan alle spanningen en irritaties. "Het werd bovendien een experimenteerveld", zegt Pleij, "voor andere leefvormen, bestuursvormen of hoe je je omgeving inricht. Het werd zelfs als gevaarlijk gezien, omdat het de bestaande orde onder druk zou zetten."

'Prinsen die vragen worden overgeslagen'

Maar hoe democratisch komen die carnavalsprinsen eigenlijk aan de macht? Televisiepresentator Lex Uiting had in 2017 de eer om Prins Carnaval van gemeente Venlo, of beter, van Jocus Riék te zijn. Hij vertelt dat dat eigenlijk allesbehalve democratisch gebeurt: "In Venlo heeft de vorst, de voorzitter van de carnavalsvereniging Jocus, het alleenrecht. Hij beslist in zijn eentje wie prins carnaval wordt."

Het heeft weinig zin om je daar nadrukkelijk voor te kandideren of een lobby voor te voeren. "Lobbyen is echt 'not done'. Dan ben je echt de laatste die gekozen wordt. De Prinsen die vragen..."

In Brabant gekozen

Zoals het in Venlo gaat, gaat het overigens lang niet overal. Jordy Groot is presentator bij Omroep Brabant en in deze periode hun 'koning carnaval'. Hij vertelt dat in veel Brabantse gemeenten de prins wordt gekozen door het bestuur of een commissie en dat men zich ook wel degelijk kan kandideren. "Dat gebeurt soms onder het genot van een biertje."

Groot tipt dat je een goed verhaal moet hebben, "of nog belangrijker, zorg dat je in een dweilbandje zit, in een bouwclub, een andere carnavalsvereniging, een andere vriendengroep of wat dan ook."

Radio EenVandaag

Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 14 en 16 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.