Onderzoek
HUMANVPRO

Een op drie provincies voor de rechter om drinkwater

foto: Argos
  1. Nieuwschevron right
  2. Een op drie provincies voor de rechter om drinkwater

De provincies Zeeland, Overijssel, Friesland en Noord-Brabant zijn de afgelopen jaren voor de rechter gedaagd in zaken over de drinkwatervoorziening. Daarnaast werden er tegen drinkwaterbedrijf Dunea in Zuid-Holland meerdere juridische procedures gestart, maar telkens ingetrokken voordat het tot een rechtszaak kwam. Dat blijkt uit onderzoek van Argos. Hiermee wordt voor het eerst duidelijk wat de ernst en omvang is van de strijd om het drinkwater in Nederland.

Verschillende partijen maken aanspraak op hetzelfde water: drinkwaterbedrijven moeten water leveren aan de bevolking en de industrie, nabijgelegen natuurgebieden zijn afhankelijk van water en boeren hebben water nodig voor de productie van levensmiddelen. In sommige gebieden is er te weinig water om aan al die functies te kunnen voldoen. Het gevolg zijn rechtszaken verspreid over het hele land.

Tekorten

De nood is hoog. De drinkwatervoorziening in Nederland staat onder druk door klimaatverandering, verontreiniging, bevolkingsgroei en economische vooruitgang. Daarom hebben alle tien drinkwaterbedrijven voor 2030 extra productiecapaciteit nodig, bleek uit een RIVM-rapport uit 2023.

In datzelfde jaar concludeerde de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) dat de vanzelfsprekendheid van drinkwater uit de kraan verdwijnt. De ILT schreef: "De wettelijke zorgplicht van bestuursorganen, voor het waarborgen van de publieke drinkwatervoorziening, heeft te weinig prioriteit. Dit is een steeds groter gevaar voor de leveringszekerheid van drinkwater."

Provincies aan zet

De verantwoordelijkheid voor voldoende drinkwater wordt door de auteurs van het ILT-rapport belegd bij het lokale bestuur: "Provincies zijn als eerste aan zet om de belangen van de drinkwatervoorziening af te wegen tegen de belangen van natuur, landbouw en wonen."

Maar de Brabantse gedeputeerde Saskia Boelema (D66) wijst naar Den Haag. Tegen Argos zegt de gedeputeerde: "Er is geen duidelijkheid op het niveau van het Rijk in de hiërarchie: gaat drinkwater nou voor natuur? Dat blijft onduidelijk."

Reactie minister Madlener

Minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat laat in een reactie aan Argos weten bekend te zijn met de problematiek. "Er is steeds meer vraag naar water, tegelijkertijd is het aanbod beperkter – zeker in droge periodes. Dit zet het watersysteem onder druk." De minister noemt het 'geen makkelijke afweging' voor de bevoegde gezagen, in dit geval provincies, om hierin keuzes te maken. Rond de jaarwisseling publiceert de minister een actieprogramma, waarin manieren worden gezocht om drinkwaterbedrijven versneld toegang te geven tot nieuwe drinkwaterbronnen.

Luister zaterdag 23 november om 14u naar Argos op NPO Radio 1


Ster advertentie
Ster advertentie