Feit of Fictie: 'Met alle losgeraakte visnetten in zee kun je 500 keer de wereld rond'

Sinds vorige week is de documentaire Seaspiracy te zien op Netflix. De film laat zien wat de impact is van de visserij op het leven in zee. Volgens een uitspraak in de documentaire kan je met alle netten die los in zee zwerven, 500 keer de aarde rond. Klopt dat ook? In Radio EenVandaag gaat Laura Kors op onderzoek uit.

De vervuiling heeft enorme gevolgen voor vissen en zeedieren. Of je er 500 keer de wereld mee rond kunt is de vraag, maar dat het veel is, is zeker. "Er liggen waanzinnig veel netten en lijnen in de zee. Daar kan je vrachtschepen vol mee vullen" zegt beroepsduiker Ben Stiefelhagen. Hij duikt jaarlijks 120 keer om afval uit de zee te halen met de stichting Duik de Noordzee Schoon, en ziet met eigen ogen hoe groot het probleem is.

'Gemaakt om te vangen'

Alleen al het team van Stiefelhagen, dat overal ter wereld duikt, haalt rondom scheepswrakken op de zeebodem tienduizenden kilo's aan netten uit het water. "En dat is pas een deel, we hebben nog voor jaren werk." Stiefelhagen legt uit dat die netten bewust of onbewust, bijvoorbeeld door een storm of losgeraakte boei, in zee achterblijven. "Omdat die netten gemaakt zijn om zeeleven te vangen blijft er ook van alles inhangen. Van vissen tot schildpadden, maar ook haaien en krabben." De dieren kunnen geen kant meer op en overleven het vaak niet.

Dat er veel in de zee achterblijft weet ook woordvoerder Harmen Spek van de Plastic Soup Foundation, ook goed. "In 2013 was er, zoals blijkt uit onderzoek, al 86 miljoen ton aan afval in zee beland. Als je naar het gemiddelde kijkt komt 20 tot 30 procent daarvan van visserij en offshore afval. 10 procent van dat totaal is zelfs alleen van vislijnen en visnetten."

Dieren en onszelf in gevaar

De oceaan wordt ook niet alleen door verloren vislijnen en zeenetten aangetast, legt oceaanexpert Nathalie Houtman van het Wereld Natuur Fonds uit. "We tasten de gezondheid van de zeeën en oceanen ook nog aan door bijvoorbeeld overbevissing, waarmee we het ecosysteem veranderen."

En zo brengen we uiteindelijk ook onszelf in gevaar, legt Houtman uit. "De zeeën en oceanen zijn namelijk de belangrijkste bron van zuurstof en bijvoorbeeld het opslaan van CO2. Houtman vertelt dat zeeën en oceanen zich gelukkig wel kunnen herstellen, als menselijke activiteit beperkt wordt en ze rust krijgen: "Maar dan moet de consument eerst de bewuste keuze maken om meer plantaardig te eten."

Radio EenVandaag

Dit artikel is een bijdrage van Radio EenVandaag, elke werkdag tussen 16 en 17 uur op NPO Radio 1. Meer over de uitzending is te vinden op EenVandaag.nl, Facebook of op Twitter.