Demissionair minister Dijkgraaf: komt terug op eerder uitgesproken toekomstvisie 'hoogopgeleide kenniseconomie'
- Nieuws
- Demissionair minister Dijkgraaf: komt terug op eerder uitgesproken toekomstvisie 'hoogopgeleide kenniseconomie'
Het onderwijs moet meer flexibiliteit bieden voor studenten in het beroepsonderwijs, dat zegt demissionair minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Robbert Dijkgraaf vandaag in een eindejaarsinterview in het onderzoeksprogramma Argos. "We moeten af van het hoger- en lager denken in het onderwijs."
Eindejaarsinterview met minister Robbert Dijkgraaf - Argos
'Een hoogopgeleide kenniseconomie'
In een toespraak die Dijkgraaf in 2009 hield voor het congres van D66, sprak hij een toekomstvisie uit waarin Nederland een 'hoogopgeleide kenniseconomie' moet worden. Daarmee geconfronteerd komt Dijkgraaf vandaag terug op die visie. Excelleren geldt niet alleen voor universitaire studenten, benadrukt Dijkgraaf: "Als je een praktische opleiding doet, betekent niet dat je minder ambitieus bent."
Het is een inzicht dat hij kreeg tijdens zijn ministerschap. "Ik ben er zelf ook in gegroeid", geeft hij toe. "Het kan ook voor vakmensen die iets heel moois maken. Het kan in de creatieve wereld. Het kan als ondernemer." Het is als minister een van zijn belangrijkste uitgangspunten.
Imago probleem
De OESO, een internationaal samenwerkingsverband om sociaal en economisch beleid te bespreken, concludeerde onlangs dat het Nederlandse middelbaar beroepsonderwijs (mbo) een imagoprobleem heeft. Volgens Dijkgraaf moeten we af van het hoger- en lager denken in het onderwijs. Hij spreekt van het denken over onderwijs als een waaier in plaats van een verticale ladder. "Als je een samenleving creëert met winnaars en verliezers, dat geeft gewoon heel veel spanning en daar is eigenlijk geen noodzaak toe."
De eerste wet die Dijkgraaf daarom invoerde ging over de rechtspositie van mbo-studenten. Volgens hem moet er meer ondersteuning zijn voor alle posities in de maatschappij. "Krijg je op dezelfde manier steun in termen van studiefinanciering? Zijn de budgetten vergelijkbaar?"
'We moeten af van het hoger- en lager denken in het onderwijs.'
Vrije keuze versus praktisch nut
Economische voorspellingen laten tegelijkertijd zien dat juist praktisch geschoolde mensen nodig zijn voor knelpuntberoepen, zoals voor de energietransitie en in de zorg. De overheid zou daarop moeten sturen in het onderwijsaanbod. Maar staat dit niet op spanning met Dijkgraafs ideaal van onderwijs: namelijk dat iedereen in vrijheid kan kiezen om de beste versie van zichzelf te worden? Deze tegenstelling is een paradox, zegt Dijkgraaf. "Er zijn weinig mensen die uit zichzelf een soort doodlopende weg in willen wandelen."
Hij benadrukt daarom het belang van flexibiliteit voor studenten. "Er moeten in het onderwijs meer mogelijkheden zijn voor 'kronkelpaadjes'."Volgens hem is die flexibiliteit er nu vooral op universiteiten, omdat studenten zich daar later specialiseren. "In het beroepsonderwijs moet je soms op hele jonge leeftijd een definitief besluit nemen. We kunnen ook die vrijheid wat gelijkelijk verdelen."
Gerelateerd
