Feit of fictie: volgens Wopke Hoekstra is 75 procent van asielaanvragen van economische vluchtelingen

De CDA-lijsttrekker nam het op tegen GroenLinks-opponent Jesse Klaver. Ze hadden het dus over het vluchtelingenbeleid. Maar bijna 30 procent van alle aanvragen voor een asielstatus, bestond volgens het CBS vorig jaar uit vluchtelingen uit Syrië. En omdat dat geen economische vluchtelingen zijn, kan die 'driekwart' van Hoekstra niet kloppen.

Asielstatus

Volgens Jorrit Rijpma, hoogleraar Europees migratierecht, wordt de asielstatus in Nederland onder twee voorwaarden aan iemand gegeven. "Allereerst krijg je asielstatus als je in je eigen land wordt vervolgd voor bijvoorbeeld je ras, geloof of seksuele oriëntatie. Daarnaast kan je asielstatus ontvangen als je simpelweg niet terug kan naar je eigen land, omdat het daar te gevaarlijk is."

Je ontvangt pas asielstatus wanneer je asielaanvraag is goedgekeurd. Terwijl je aanvraag loopt heb je dus nog geen asielstatus maar alleen verblijfsrecht, vertelt Rijpma. "Dat betekent dat je voor de duur van je procedure je rechtmatig in Nederland mag verblijven. Als je aanvraag dan wordt afgewezen, volgt meteen het terugkeer besluit."

'Economische vluchtelingen bestaan niet'

Vanuit een juridisch perspectief bestaan economische vluchtelingen niet, legt Rijpma uit. In feite zijn 'economische vluchtelingen' namelijk eerder arbeidsmigranten. "Het zijn mensen die opzoek zijn naar een betere toekomst en die daarom besluiten te migreren."

Maar deze mensen vallen dus niet in een van de twee categorieën die recht heeft op asielstatus en daarom zal hun aanvraag nooit geaccepteerd worden. "Voor hen is legaal in Nederland komen ook bijna onmogelijk, daarom is het aanvragen van asiel de enige overgebleven optie."

63,5 procent

Hoekstra heeft het over mensen die de asielstatus wíllen. De groep met de zogeheten 'economische vluchtelingen' kan nooit drie kwart bedragen van het totaal aantal vluchtelingen dat asiel aanvraagt, zegt woordvoerder van Vluchtelingenwerk Nederland, Martijn van der Linden, bevestigt dat. "Dit soort misvattingen zijn altijd in de omloop, maar dat Hoekstra zo'n hoog percentage noemt, klopt gewoon niet."

Uit cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst blijkt dat er in 2020 in totaal 13.580 asielaanvragen zijn gedaan. Hiervan zijn er 8.620 goedgekeurd, legt Van Der Linden uit. "Dat betekent dus dat in 63,5 procent van de gevallen het recht op bescherming noodzakelijk was. Een economische vluchteling zal dat recht op bescherming nooit krijgen, daarom is die 75 procent (van Hoekstra red.) niet waar." Het percentage van economische vluchtelingen zou, volgens die cijfers, dan eerder in de buurt van 36,5 moeten liggen.

Inwilligingspercentage

Ook in een rapport uitgebracht door de Rijksoverheid staat informatie over het inwilligingspercentage van 2020. Van de eerste asielaanvragen waarover in de periode van januari tot en met december 2020 is beslist, is 49 procent goedgekeurd.

In een voetnoot over dit percentage staat toegelicht hoe de percentages zijn berekend, en dat de cijfers afwijken van de Eurostat-cijfers (geleverd door het IND) door verschillen in definities. Maar ook als 49 procent van de asielaanvragen zijn goedgekeurd, is het percentage van 75 procent nog steeds te hoog.

Syrische vluchtelingen

Tot slot kan er dus nog geconcludeerd worden dat het percentage overdreven is door te kijken naar cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek. In 2020 is er namelijk door 4.070 Syrische vluchtelingen asiel aangevraagd. Dat is 29,6 procent van het totaal aantal asielaanvragen.

Als alleen de Syrische vluchtelingen al een percentage van 29,6 procent bedraagt van het totaal aantal asielaanvragen, kan het niet zo zijn dat 75 procent van de aanvragen wordt gedaan door economische vluchtelingen. Door de burgeroorlog die al tien jaar in Syrië bezig is, hebben de vluchtelingen uit dit land wel het recht op bescherming en een asielstatus.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.