Onderzoek
BNNVARA

Wie vormen de nieuwe generatie radicaal en rechtsextremistische activisten?

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Wie vormen de nieuwe generatie radicaal en rechtsextremistische activisten?

Wie vormen de nieuwe generatie radicaal en rechtsextremistische activisten? Dat wilde Nikki Sterkenburg in kaart brengen. Zes jaar lang deed ze onderzoek. Ze begon als journalist maar promoveerde als onderzoeker met haar proefschrift Maar dat mag je niet zeggen. In De Nieuws BV vertelt ze over haar bevindingen.

Video niet beschikbaar

Waar vroeger de rechts-extremisten kaalgeschoren hoofden hadden, Lonsdale shirtjes droegen, witte veters in hun legerkistjes hadden en met hakenkruizen rondliepen, zijn het nu mensen van alle lagen van de bevolking. Sterkenburg: "Het is een heel wisselend gezelschap. Niet meer de bomberjacks met vlaggetjes erop van vroeger. Het zijn nu ook mensen in maatpakken, of hipsters."

Drie verschillende groepen

In haar proefschrift verdeelt Sterkenburg de activisten in drie verschillende groepen. De straatactivisten die vooral te zien zijn bij Islam demonstraties, de neonazi's en de 'intellectuele tak'. Drie verschillende takken die samen een gemene deler hebben, zegt Sterkenburg.

"Hun gemene deler is dat ze allemaal streven naar een homogeen cultureel of etnisch Nederland." Dat wil zeggen dat de activisten een Nederland willen waar dezelfde cultuur wordt beleefd óf allemaal mensen van dezelfde etniciteit leven. "Dat zou dé Nederlandse cultuur moeten zijn, voor zover die bestaat."

De activisten zien zichzelf als patriottistisch, nationalistisch. Zelf spreekt Sterkenburg van radicaal en extreemrechts. "Als je vraagt of ze binnen die definitie passen, dan zeggen ze allemaal wel ja." Ze zullen zichzelf niet als extreemrechts voorstellen, maar ze ontkennen het volgens haar ook niet. "Bij de meesten weten familie, vrienden en werkgevers er ook van." zegt Sterkenburg.

Beweegredenen

Achter de rechts-extreme gedachtes zitten ook beweegredenen. Je gaat natuurlijk niet zomaar de straat op om te demonstreren. Sterkenburg kwam erachter dat er vijf verschillende beweegredenen zijn:

Hang naar spanning
Mensen die het tof vinden om te rellen, demonstreren en om te vechten met groepen met een migratie achtergrond.

Mensen die teleurgesteld zijn geweest in de politiek
Ze hebben bijvoorbeeld de komst van een moskee proberen tegen te gaan en dat is dan niet gelukt.

Mensen die zich in de steek gelaten voelen door de overheid.
Zij zijn ook boos zijn op de overheid. Zij hebben heel erg het idee dat het eigen volk als laatste komt. Zij zijn juist van mening dat het eigen volk eerst moet komen.

Gezelligheidsmensen
Die willen iemand helpen en rollen erin voor ze er erg in hebben. Sterkenburg kwam één iemand tegen die de dag ervoor op het dak van een moskee had gestaan. Ze wilde graag weten waarom hij dat had gedaan. De activist antwoordde: "Het is dat een vriend van mij vroeg of ik mee wilde doen, als hij had gevraagd of ik meeging naar Feyenoord dan hadden we dat gedaan."

De ideologische zoekers
Dit zijn mannen vanaf een jaartje of 25 die zeggen dat ze racistisch geboren zijn, dat ze als kind al racistische gevoelens hadden, maar daar met hun ouders of docenten niet over konden praten. Zij zijn op internet gaan zoeken en kwamen rassentheorieën tegen, dat verklaarde voor hen waarom ze denken zoals ze denken.

Extremisme en politiek

Volgens Sterkenburg hebben de activisten het idee dat ze gelijk hebben gekregen van thema's die ze in het verleden aangekaart hebben. "Ik heb een 'veteranen' gesproken. Die gaven aan dat thema's die ze toen niet op de agenda kregen, nu worden overgenomen door politieke partijen."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

De politiek moet zich daar volgens haar bewust van zijn. "Je hoeft niet meteen te roepen dat bepaalde bevolkingsgroepen het land uit moeten, dat ze hier niet passen of dehumaniserende retoriek toe te passen." Het is volgens Sterkenburg van belang dat de politiek daar een onderscheid in maakt. "De politiek moet extremistisch gedachtegoed niet normaliseren en radicaal staan voor een Nederland waar minderheden aanwezig mogen zijn."

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie