Moet de maan werelderfgoed worden?
- Nieuws
- Moet de maan werelderfgoed worden?
Er is geen lucht, geen water, geen geluid en geen weer, en de temperatuur varieert van -180 tot +120 graden Celsius. Ondanks deze onaardse omstandigheden willen we maar wat graag terug naar de maan. De Verenigde Staten, China, Rusland, India en ondernemers zoals Elon Musk hebben plannen klaarliggen. Waarom willen we toch zo graag naar de maan? En waarom hebben we niet dezelfde fascinatie voor de zon? Prof. dr. Peter Barthel is hoogleraar astrofysica en gespecialiseerd in sterrenstelsels met actieve kernen. Daarnaast is hij schrijver van het net uitgekomen boek Gids voor de Maan, dat hij samen met historicus Klaas van Berkel schreef. Volgens Barthel is de maan werelderfgoed par excellence, en is het hoog tijd dat we haar beschermen tegen het oprukkende maan-kolonialisme.
Video niet beschikbaar
Drang tot onderzoeken
Volgens Barthel zit de aanhoudende belangstelling voor de maan diep in de mens verankerd. “We hebben een enorme drang tot onderzoeken. Wel zijn er verschillende beweegredenen te herkennen. In de vorige eeuw, net na de Koude Oorlog, waren de maanmissies vooral een geopolitiek spel. Ook waren er grote wetenschappelijke belangen om naar de maan te gaan, dat is nu nog steeds zo. De laatste jaren is er ook een commerciële component bijgekomen; er zijn verschillende plannen voor toerisme of het delven van grondstoffen.”
Commerciële race
Hoofdrolspelers in de commerciële race naar de maan zijn ondernemers zoals Elon Musk en Jeff Bezos, bedrijven waar de leercurve volgens Barthel enorm steil is: “Musk heeft al het eerste ticket naar de maan verkocht aan een Japanse miljardair. In tegenstelling tot een nationale ruimtevaartorganisatie zoals NASA kunnen private bedrijven meer risico’s nemen. NASA kan zich geen mislukte raketlancering veroorloven; SpaceX van Musk kan dat wel.
Een verouderd verdrag
In 1967 werd het Outer Space Treaty ondertekend, een internationaal verdrag dat stelt dat de ruimte, inclusief de maan, “van iedereen” is. Toch zijn er volgens Barthel meerdere redenen waarom dit verdrag niet voldoende bescherming biedt. “Het is verouderd en op verschillende manieren te interpreteren. Aspecten zoals mijnbouw staan er nog helemaal nog niet in. Ook worden bepaalde onderdelen niet door alle landen ondertekend.”
Werelderfgoed
Barthel maakt zich zorgen dat zonder scherpere regels de maan al snel ten prooi kan vallen aan commerciële belangen. Het is daarom belangrijk om nu maatregelen te treffen die ervoor zorgen dat de maan niet enkel een plaats van exploitatie wordt, maar ook behouden blijft als cultureel en wetenschappelijk erfgoed. Hij verwijst naar de afspraken die er worden gemaakt omtrent Antarctica of de diepzee: “Deze gebieden zijn ook van iedereen, maar we maken daar wel steeds meer afspraken over. De maan is wat mij betreft werelderfgoed par excellence”.
Gerelateerd
