Oplopende energiekosten: 'Kabinet, zet de energiebelasting op elektriciteit op nul!'

Huishoudens betalen verhoudingsgewijs veel meer energiebelasting dan zakelijke grootverbruikers, zegt de Consumentenbond. Dat is een van de aanleidingen om hier kritisch naar te kijken vanuit de Tweede Kamer en zo mogelijk maatregelen te treffen. Hierbij kan er gedacht worden aan verlaging van de btw, maar ook aan meer investeren in isoleren en verduurzaming, zo zeggen betrokkenen.

Weg ermee?

Peter Mulder, senior wetenschapper bij TNO, doet onderzoek naar betaalbare energierekeningen. Hij vertelt dat op de 100 huishoudens 85 huishoudens geen probleem lijken te hebben met het betalen van de rekening. Veertien huishoudens hebben daadwerkelijk wél een probleem en vinden het steeds lastiger de rekening op tijd te betalen. En één op de honderd krijgt de rekening vrijwel niet betaald. "Die veertien en één op de honderd is een aanzienlijk grote groep en daar moeten we op inzetten."

Of verlaging op btw een goed idee is? "Voor niets gaat de zon op", zegt Mulder. "Maar we moeten ons inzetten op de kwetsbare groep door te investeren in isolatie en verduurzaming. Energie die je niet gebruikt, hoef je ook niet te betalen."

De sjaak

Wel stelt de senior wetenschapper dat het lastig is om woningeigenaren met één woning en een laag inkomen te verplichten te verduurzamen. Volgens Cindy Kroon, CCO van energieleverancier Vattenfall, moet er daarom worden ingezet op elektrificatie en dient alsnog de energiebelasting op elektriciteit te worden verlaagd. "Wat ons betreft naar nul!"

Kroon stelt dat meer mensen op tijd de rekening lijken te betalen. Toch blijkt uit onderzoek dat zeven op de tien mensen zich zorgen maken, en dat één op de vijf Nederlanders hier zelfs wakker van ligt. "De vraag is hoeveel geld overblijft nadat mensen hun energierekening hebben betaald en niet óf ze de rekening kunnen betalen."

Arjan Vliegenthart, directeur van Nibud, deelt die gedachte. "Dit ziet de energieleverancier niet, maar mensen voelen de stijging wel degelijk in hun portemonnee", zegt Vliegenthart. "Om te kunnen betalen, bezuinigen mensen op andere dingen. Dat vertaalt zich door tot in de soort boodschappen die mensen kunnen kopen." Volgens de Nibud-directeur moet er niet op het elektriseren worden ingezet, maar op hulp bij energiebesparing. "Mensen die elektriseren niet kunnen betalen, blijven anders alsnog achter."

Onleesbaar

Veel Spraakmakers-luisteraars geven aan dat ze graag willen uitzoeken waar ze kunnen besparen, maar dat energierekeningen vaak onleesbaar zijn. "Ik vind dat we gestraft worden. Ik heb ingezet op verduurzaming en isoleren, maar betaal nu dubbel zoveel", vertelt luisteraar Addie Rox. "Hoe dat komt geen idee, want van de rekening begrijp ik niets."

Volgens Kroon, CCO bij Vattenfall, zouden meer energieleveranciers in moeten zetten op het leesbaar maken van deze rekeningen. "Werk met het vergelijken van eerdere rekeningen en licht mensen voor waar zij kunnen besparen."

Cultuursensitief

Ika van de Pas, directeur Milieu Centraal, stelt dat we één belangrijk punt niet moeten vergeten. "Twee op de drie huizen is nog steeds niet goed geïsoleerd. Dat zijn er heel veel en daar moeten we een aanpak voor vinden." Van de Pas stelt ook dat een 'one-size-fits-all-aanpak' niet gaat werken. "De subsidies en leningen die er zijn moeten we benutten, dat gebeurt nu niet", zegt de directeur. "We moeten gemeenschappen met andere leefstijlen en culturen voorlichten. Informeer cultuursensitief en via andere routes."