Politiek
KRO-NCRV

Stikstofbeleid moet zorgen voor 'beter verdienmodel' voor boeren: 'Niets doen kost meer'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Stikstofbeleid moet zorgen voor 'beter verdienmodel' voor boeren: 'Niets doen kost meer'

In de stikstofzaak van Greenpeace tegen de regering heeft de rechter uitspraak gedaan: het kabinet moet veel meer maatregelen nemen om de uitstoot in Nederland te verminderen. Dit is de zoveelste uitspraak in het stikstofdossier en de roep om concrete plannen neemt toe. "We moeten naar een beter verdienmodel voor boeren", zegt Louise Vet, emeritus-hoogleraar ecologie aan de Wageningen Universiteit, bij Spraakmakers.

Om de stikstofdoelen te behalen, moet er flink wat veranderen, aldus Vet. "Er zijn ontzettend veel aanwijzingen dat we het anders kunnen doen. Maar we hebben de boeren ook nodig om dit doel te bereiken." De boeren zijn namelijk nodig voor het beheer van ons landschap, zegt de hoogleraar. "Het gaat om meer dan stikstof, ook waterkwaliteit, dierenwelzijn en ga zo maar door. We focussen ons veel te veel op stikstof."

Omschakelen

"We hebben een omschakeling nodig van hoe boeren werken en waar ze geld mee verdienen. Ze moeten betaald krijgen voor landschapsbeheer", stelt Vet. Daarbij zouden een aantal "piekbelasters" uitgekocht moeten worden, wat "veel geld" zal kosten. "Maar wie blijft er over en wat gaan zij dan doen?"

'Niets doen kost meer'

Landschapsbeheer zou hetzelfde gezien moeten worden als wegenonderhoud, meent Vet. Om deze verandering door te voeren, kunnen boeren gebruikmaken van het omschakelfonds. Een "heel gunstige lening", waarmee boeren hun bedrijfsvoering kunnen wijzigen. Jan Willem Erisman, hoogleraar Environmental Sustainability aan de Universiteit Leiden, ziet ook mogelijkheden voor boeren. "Niets doen kost meer."

"Deze uitspraak en dit beleid kan boeren ten voordele zijn", aldus Erisman. Zoals de stikstofdoelen zijn op dit moment nog niet "ambitieus", meent de hoogleraar, mede omdat de uitstoot niet compleet aan banden gelegd zal worden. "Het gaat om natuurkwaliteit en we hebben een verplichting dat in stand te houden en te verbeteren."

Doelstellingen

Volgens Wim de Vries, hoogleraar milieusysteemanalyse, zijn de doelen juist "erg enthousiast" en moet het juist meer gaan over de veestapelreductie. Daarnaast zou er een doel per boerenbedrijf moet komen, waarbij per bedrijf doelstellingen gesteld worden. "Wat ze hadden moeten doen, is het vertalen van dat landelijke plafond in een doel per boerderij en ga dit neerzetten, dan weten boeren waar ze aan toe zijn."

Transitie

Beller Frank van der Valk meent dat deze discussie "zeer gecompliceerd" is, vooral om hoe de boeren gekoppeld zijn aan het voedsel in Nederland. "Als we honderdduizenden bedrijven gaan saneren, neemt de inflatie toe en wordt voedsel onbetaalbaar. We moeten er geen haast bij maken", aldus Van der Valk. "Voedselzekerheid en economie gaan voorop." Luisteraar Caren Schipperus stelt ook dat Nederland "voorzichtig" moeten zijn met het saneren van de boeren. "Als we boeren kunnen helpen in transitie naar duurzame landbouw, zou dat heel mooi zijn."

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie