'Anderhalve meter is desastreus'

"Ik ben kritisch over die anderhalve meter samenleving", zegt hoogleraar Sander Koole psychologie aan de Vrije Universiteit. "Je kunt het voorstellen als noodmaatregel, al is het dan ook vrij extreem." Het echte probleem zit hem echter in het nieuwe normaal. "Dat betekent dat het structureel gaat worden. Dat is een desastreus idee. Ik denk dat men heel erg onderschat hoe groot het belang van nabijheid en van aanraking is voor ons mensen."

Luister ook Jortcast 221

Op de korte termijn merken we, volgens Koole, dat het leven minder leuk wordt van het gebrek aan die sociale contacten. "Op de lange termijn zullen we dan zien dat mensen een stuk autistischer gaan worden. Je ziet nu al dat sommige mensen het al best wel fijn vinden, omdat sociale contacten best veel moeite kosten."

Mensen gaan zich steeds meer terugtrekken en dat heeft emotionele, maar ook fysieke gevolgen. "Ik denk dat dat maatschappelijk gezien een enorm verlies is. Wat je eigenlijk doet is dat je autisme tot de norm gaat verheffen, terwijl aanraking en nabijheid je juist stimuleert. Je wordt flexibeler door aanraking, je gaat beter om met fouten. Mensen werken beter samen als ze elkaar ook kunnen aanraken", zegt de hoogleraar.

Fysiek gezien is aanraking ook belangrijk, juist in tijden van infectieziekten. Het versterkt namelijk ons immuunsysteem. "In 2005 is er een onderzoek gedaan in Amerika, waarbij mensen experimenteel werden blootgesteld aan een virus en vervolgens werd gekeken hoeveel aanraking ze hadden met hun partner. Mensen die vaker lichamelijk contact hadden, denk aan knuffelen, kussen en de hand vasthouden, kregen minder snel griep. En als ze wel ziek werden, hadden ze minder symptomen."

"Dit is geen placebo-effect", wil Jort Kelder weten. "Dat mensen alleen denken dat ze minder ziek worden. Wordt het lichaam echt sterker van aanraking?" "Ja", antwoordt de hoogleraar. "Dat past ook bij veel andere onderzoeken naar stress. Als mensen gestrest zijn dan helpt een zachte aanraking om te ontspannen. Stress onderdrukt het immuunsysteem. Dus je immuunsysteem krijgt ruim baan als je meer ontspant en dan ben je beter beschermd tegen een virus", besluit Sander Koole.